Muqdisho.(SONNA):- Waayo ayay ahaayeen horjoogayaasha kooxda khawaarijta Al-shabaab kuwa ku nool, nolol heer sare, guryo qasriyo ah oo aysan ku soo tiir iyo tacab beelin, sida Villa Aadan Yabaal oo aheyd meelihii ay malaayiin ruux maankooda ku dooriyeen, iyagoo adeegsanayo mabaadiiโ qaldan iyo marin habaabin aan meel uga oolin Diinteenna.
Maal qabeenno ayay ku noqdeen ka macaasha maalka masaakiinta iyo yatiinta ee miyiga iyo magaalooyinka ku nool, balse maanta waa kuwo guranaayo mirihii ay shalay beerteen.
Balliyadii, Beerihii Shabeelaha Dhexe iyo barwaaqadii Biyaha Webiga oo beri u aheyd halka baadda shacabka looga qaado โWaa Maxkamad beenaadeeโ waa kuwa maanta ka jooga oo lagu baacsanayo Boholaha Miiroon iyo howdka Baraag ee gobolka Mudug oo aanan iyada xita looga harin baas looga bixiyay, boholihiina lagu dummiyay.
Sawirro laga soo qaaday gabaadka godadkii ay ku dhuumaaleysanayeen Kooxda ee deegaannada Galmudug gaar ahaan koonfurta gobolka Mudug ayaa muujinayo haalagga iyo baabaโ soo wajahay kooxdan oo baryahaanba gabbalkoodu sii dhacayay
Ciidamada xoogga dalka iyo kuwa deegaanka ayaa soo bandhigay sawirada godadkii ugu waa weynaa ee ay ku noolaayeen qaar ka tirsan horjoogayaasha kooxda Khawaarijta ee gobolka Mudug.
Godadkaan ayay kooxdu u isticmaali jirtay inay isku qariyaan hoggaamiyaashooda aan awoodin in ay bannaanka u soo baxaan, waxaana godadkaas lagu arkay waxyaabo lala yaabo oo ay ka mid yihiin xafaayado ay isticmaali jireen mararka oo ay gudanayaan xaajada Musqusha ama suuliga, si aysan banaanka ugu soo bixin.
Sababta ugu weyn ee ku kaliftay arintaan ayaa ah in halkaas gabbaad ka dhigtaan, sidoo kale kaga gambanayeen duqeymaha is daba jooga ah ay kala kulmayaan diyaaradaha aan duuliyaha laheyn ee saaxiibada caalamka ee dhanka howlgalka ka taageero Soomaaliya.
Godadka ayaa sidoo kale waxaa lagu arkay maacuunta wax lagu karsado sida Tarmuuska ama Falaaska, kuwaas oo mararka qaar loogu keeni jiray raashinka.
Dadka deegaanka ee sidoo kale goobtaas tegay ayaa sheegay in bannaanka hore ee godadkaas daadsan yihiin xafaayadaha dadka waa weyn, oo cabirayo cibaarada jirto.
Waxaa la yaab noqotay in kooxdii shalay noloshii la ogaa ku jirtay ay maanta gunta hoose iyo bahlo galeenka howdka ka raadinayaan meel ay gabaad ka dhigtaan.
Ciidamada xoogga dalka oo kaashanaya xoogagga dib-u-xorreynta iyo shacabka Soomaaliyeed ayaa geedba iyo godka kasta oo ay galaan khawaarijta goynaya, waxaa maanta laga goynayaa goโdoomintii iyo gobood faladii ay horray ugu geysteen bulshadda,
Kooxda diinta ku raad gadata ee argagixisada ayaa ku jira maalmihii ugu dambeeyay kadib markii madaxweyne Xasan Sheekh uu ku dhawaaqay dagaal saddex dhinac oo kooxdan lagu soo afjarayo kuwas oo kala ah, dagaal furimaha, dagaalka dhaqaalaha oo looga joojinayoo dhaqaalaha iyo baada shacabka ay ka xaabsadan iyo dagaalka fikirka.
Shirweynaha culimada Soomaaliyeed waxay ku cadeeyen shirkooda sida kooxdu fikirka argagixisadu uu ugu saleysan yahay gaaleysiinta dadkeenna Islaamka ah iyo marin habaabinta ay ku hayaan diinta. Iyagoo soo bandhigay sharciyadda diimeed ee dagaalka ka dhanka ah khawaarijta Al-shabaab iyo in la dabar-gooyo sababaha keenna xagjirnimada. Culimada ayaa dul istaagay fikirka gurrucan ee Khawaarijta, waxayna caddeyeen haboow-sanaantooda kooxda ku qaraabada diinta.
Sidoo kale, Shirweynaha Culimada Soomaaliyeed ayaa lagu soo bandhigay dhibaatada fikirka xagjirnimada, sida shacabka iyo dowladda Soomaaliyeed ay ugu dheggan yihiin diintooda Islaamka iyo doorka culimada ee xorreynta dalka taas oo tallaabo kale oo dhabar jab ku ah kooxdan.