Muqdisho(SONNA):-Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya mudane Xasan Sheekh Maxamuud ayaa magaalada Muqdisho ku casuumay Madaxda talada heysa haatan iyo Madaxdii hore, si ay uga soo qeyb galaan shir muhiim ah oo wadatashi ah oo lagu lafaguro arrimo ku aadan xaaladda Dalku ku sugan yahay iyo sii waddi geeddiga habboon.
Shirkaasi oo socday ย muddo laba maalmood ah ayaa Muqdisho ka furmay, waxaana ka qeybgalay Madaxweynayaashii hore ee dalka soo maray qaarkood, Raโiisul wasaareyaashii hore, Afhayeennadii hore ee Baarlamanka Federaalka Soomaaliya iyo masuuliyiin kale, iyadooย inta uu socday shirka ayaa waxaa la iska xog wareystay xaaladda dalka uu maraayo, iyadoo Madaxda talada haatan dalka haysa ay dhegeysatay talada Madaxdii hore ee ku aaddan arrimaha masiiriga ah ee Qaranka.
Shirkan ayaa waxaa lagu timaamay inuu qeyb ka yahay barnaamijka dowladda ee talo wadaagga iyo wadar oggolka gaarista goโaamada masiiriga ah ee Soomaaliya, sidaasi aawadeed ayuu Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka ee Soomaaliya Dr:Xasan Sheekh Maxamuud uu casuumaad rasmi ah u fidiyay siyaasiyiinta iyo Madax dalkaย horay xilal kala duwaan uga soo qabtay, si ay uga qeyb qaataan geedi socodka siyaasadeed iyo jaheynta mustaqbalka Doorashooyinka dalka.
shirkaan oo ahaa shirkii ugu horreyay oo nuuciisa oo kale ah oo aan hore loogu qaban Dalka gudahiisa, islamarkaana uusan wax Ajaaniib ah ku dhex jirin oo ay isugu yimaadan dowladda iyo madasha siyaasiyiinta, waxaa sidoo kale shirka ku soo biiraya labada guddoomiye baarlamaan iyo Raโisul wasaaraha Xukuumadda Soomaaliya, iyadoo badi shirka diirada lagu saaray arrimaha jaheynta doorashooyinka iyo sidii ay u gorfeyn lahayeen arrimaah la xiriira goโaanadii ka soo baxay shirkii madasha wadatashiga Qaran ee Maamul goboleedayda,gobolka Banaadir iyo dowladda dhexe ay ku yeesheen magaaladda Muqdisho, inta aan la horgeyn labada gole ee Baarlamaanka JFS.
Dhinaca kale Raโiisul Wasaaraha Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xamsa Cabdi Barre, ayaa tallaabo hore loo qaaday ku tilmaamay War-murtiyeedka Shirka Wadatashiga Qaran ee u dhaxeeyey Madaxda Qaranka iyo Madaxdii hore ee Dalka, isagooย sheegay in Xukuumadda Dan-Qaran ay soo dhoweyneyso talooyinka wax-ku-oolka ah ee shirka iyo guud ahaan kuwa ka imaanaya dadka Soomaaliyeed, si loogu biiriyo hiigsiga Xukuumadda ee ku addan amniga guud ee dalka, doorashooyinka, dib-u-eegista dastuurka iyo ciribtirka kooxda Khawaarijta ah ee Al-Shabaab.
Shirka oo soconayay muddo laba maalmood ah ayaa ku soo dhammaaday jawi wanaagsan oo rajo gelinaya ummadda Soomaaliyeed, iyadoo laga soo saaray warmurtiyeedka, markaasi kadib ayuu Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud uu casho sharaf ku maamuusay Madaxda iyo masuuliyiinta hore ee ka qeyb-galay kulankii wadatashiga ahaa ku soo gaba-gaboobay Magaalada Muqdisho, wuxuuna uga Mahadceliyey masuuliyiintan ka qeyb-galka Kulanka Wadatashiga iyo talooyinkii ay ku kabeen dowlad-dhiska Soomaaliya, waxa uuna Madaxweynuhu muujiyey sida uu mudnaanta u siinayo dhageysiga talooyinka iyo aragtiyaha qeybaha kala duwan ee shacabka iyo hoggaanka Soomaaliyeed, wuxuuna intaasi raaciyay in muhiim ay tahay in la dhageysto tallada iyo aragtida Shacabka iyo masโuuliyiintii hore iyo kuwa hadda hadda xukunka haya, taas oo horseedeysa in la gaaro goโaan mideysan oo ku saleysan horumarka iyo geeddi socodka nabadda.
โ Odayaashaas siyaasiyiin hore oo Dalka soo xukuntay haddii ay tahay heer Dowlad dhexe iyo heer Dowlad gobolleed, kuwo kale oo hami leh in ay hadda dalka xukumaan raba ku jiro, waa isku nimiday labo maalmood oo dood aniga aragtideyda oo aad iyo aad u fiican ayay ahayd, raโyi fiican, Araah fiican oo qurux badan qaarkood kuwii annaga aan qabnay ka qurux badan yihiin ayay walaalaheen soo jeediyeen, tixgelin ayay leeyihiin, shirkaas iyo shirar kale oo dambe ayaa la isku imaan doonaa,โ.
Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud oo ka hadlay arrimaha dastuurka, ayaa yiri-โ Dastuurka bilo gudahooda inshallahu waa dhammeystireynaa, dadka Soomaaliyeed in ay u codeeyaan six xor ah in loo qaado waa howl kale,tallaabo kale in la qaado waaye,laakiin Buug la leeyahay, Buuggan waa dastuurkii oo dhammeystiran waa inuu naga yimaadaa, waxaan mamnuucnay in Dastuurka bannaanka looga soo tashado, Neefaasho iyo IStanbul lala aado, mamnuuc ma dhaceyso,Soomaali ayaa iska leh dalkan Soomaali gudihiisa ayaa looga taahanaa,โ.
Dhankooda, Madaxdii hore ayaa bogaadiyay kulanka wadatashiga ee uu fidiyay Madaxweynaha, waxayna ay sheegeen in dowladda Soomaaliyeed ay ku garab siinayaan halganka Ciidamada iyo Shacabka Soomaaliyeed ay ku jiraan ee Argagixisada Khawaarihta ah ee Alshabaab lagu cirib tirayo.
Casho sharaftaasi waxaa Madaxweynaha ku wehliyay Masuuliyiin maqaam sare ka haya Dowladda waxaana ka mid ahaa Raโiisul Wasaaraha Xukuumadda Federalka Soomaaliya Mudane Xamse Cabdi Barre, Raโiisul Wasaare K/xigeenka XFS Mudane Saalax Axmed Jaamac, Gudoomiyaha Golaha Shacabka Mudane Sheekh Aadan Maxamed Nuur iyo Kuxigeenadiisa Marwo Sacdiya Yaasiin Xaaji, Mudane Cabdullaahi Cumar Abshirow, Guddoomiyaha Aqalka Sare Mudane Cabdi Xaashi Cabdullaahi iyo Kuxigeenadiisa Mudane Cali Shacbaan Ibraahim iyo Cabdullaahi cali Xersi.
Dhinaca kale dad badan oo isugu jiri Masuuliyiin kala duwan iyo falanqeeyayaal arrimaha siyaasadda Soomaaliya ayaa ka fal celiyay qabsoomiddii shirkii ku soo idlaaday Magaalada Muqdisho, waxayna ka dhiibteen fikrado inta badan ku tilmaamay inuu ahaa mid loo baahan yahay,kuna soo aaday xilli loo baahnaa, mar haddii ay wada tashanayaa Masuuliyiinta haatan talada Dalka heysa iyo siyaasiyiintii hore xilal kala kuwan ka soo qabtay, islamarkaana loo sheegay in loo baahan yahay talooyinkooda, waxay xuseen inay tahay arrin fiican.
โUgu horreyn waxaan soo dhoweynayaa shirarka wada tashiga Qaran ee uu Madaxweynaha Jamhuuriyadda Mudane Xasan Sheikh Maxamuud ee ka qabsoomay Dalka. Waxaan amaanayaa niyad wanaaga Madaxweynuhu ku doonayo in uu Siyaasiyiinta iyo qeybaha bulshada dhegaysto oo ka raadiyo talooyin fayow oo la xidhiidha horumarinta Dawlad-dhiska Soomaaliya, isagoo farta ku goday in waxa qudha ee aan hubo in laga faaโiidayo kulankan waa in Golahan sidaas u dhisnaado oo mucaarado qorshayaasha iyo hawlaha Dawladda badankooda ilaa 2026-kaโ,sidaasi waxay yiri Xildhibaan Maxamed Cabdi Xayir Maareeye.
โLaakiin waxaa filayaa in aanu Madaxweynuhu halkan ku joojin doonin latashiga ee uu sidan kale Golle latashi u dhisi doono oo la kulmi doono qaybaha bulshada ee talada fayoobi ee aan danaha Siyaasadeed ku dhex qasneyni ka imaan karto sida Golaha Culimada, Golaha Dhaqanka, Golaha Ururada Bulshada Rayidka ee dalka ka jira, Golaha Looyarada iyo Aqoonyahanada, Golaha Dhalinyarada, Golaha Ururada haweenka iyo dabcan golayaasha Dawladda ee Dastuuriga ah iyo Golaha Madasha Qaranka ee Maamul Goboleedyada & Dawladda si talada dalka dhinacyada looga wada fadhiistoโ, sidaasi waxaa qoray Xildhibaan Maxamed Cabdi Xayir Maareeye, horeyna u soo noqday Wasiir.