La Dagaalanka Musuqmaasuqa, Shacabka Soomaaliyeed wuxuu u arkaa la dagaalanka musuqmaasuqa inay tahay shaqo mudan in la siiyo ahmiyadda koowaad, waxayna qayb ka tahay ballanqaadkii khudbadii madaxweynaha Dr. Xasan sh.Maxamud uu ka jeediyey labada Aqal ee Baarlamaanka xilligii doorashada, wuxuna ballanqaaday hadii la doorto in dalka laga hirgalinayo dowlad wanaag (goodย governance), dadkaย la socda taariikhda Soomaaliya waxay ku tilmaamaan dowladda uu madaxweynaha ka yahay Dr.Xasan Sh.Maxamud iyo Raysalwasaare Xamza Cabdi Barre inay ku taagan tahay wadadii dowladii madaxweyne Adan Abdulle Osman, (Adan cadde) iyo Abdirisaaq Xaji Xuseen oo lagu xasuusto dowlad wanaag iyo la dagaalanka musuqmaasuqa, xilligaas dad badan ayaa ku waayey xilkooda musuqmaasuq iyo karti laโaan, iyadoo loogu magac daray Busta Rosa.
Amniga, Dowladda Soomaaliya waxay ku guulaysatay inay dib u xorayso goobo badan oo ay maamuli jireen kooxda AL-Shabaab.ย Ciidamada qalabka sida waxay muujisay inay awood u leeyihiin hanashada amniga dalka,ย iyadoo kor loo qaaday tayada iyo qalabka ciidanka, waxayna diyaar u yihiin inay si buuxda ula wareegaan amniga dalka maadaama ciidamada ATMIS ay dalka ka baxaan dabayaaqada 2024, ATMIS waxay bilaabeen inay ku wareejiyaan ciidamada Soomaliya goobo badan oo ay horey u daganaayeen iyagoo isu diyaarinaya inay dib ugu laabtaan dalalkooda.
Dhinaca Waxbarashada, Madaxeynaha iyo raysalwasaruhu maadaama ay ka wada tirsanaan jireen bahda waxbarashada waxay ku dadaaleen in wasiirka uu noqdo shaqsi aqoon iyo khibrad badan u leh Arrimaha waxbrashada waxana loo magacaabay Ustaad Farax Abdulqadir oo muddo badan ka soo shaqeeyey waxbarashsda dalka, dowlada federaalka waxay dardargelisey kor u qaadista tayada waxbarashada, midaynta manaahijta dalka si loo mideeyo waxbarashada ardayda soomaaliyeed korna loogu qaado heerkooda waxbarsho, wasaradda waxbarashada waxay qabatay shirwayne looga hadlayo waxbarashada dalka heerka ay marayso, caqabaedaha ku gadaaman iyo sidii xal loogu heli lahaa caqabadahaas. Nasiib wanaag waxaa lagu guulaystay in laga gudbo caqabad wayn oo jirtay taasoo ahay macallimiinta oo aad uย tiro yar, marka la barbardhigo ardayda, tuulooyinka ka fog magaalooyinka waxa ka jiray macallin yaraan baahsan, dowladda federalka waxay howl gelisay ilaa 3000 macallin oo loo qaybiyey gobaladda dalka oo dhan iyadoo lagu saleeyey baahida macallin ee ka jirta degaan walba.
Xiriirka Arrimaha Dibadda, Dowladda federalka Soomaaliya waxay si Mug leh u howl gelisay wasaaradda Arrimaha dibadda oo uu hogaaminayo wasiir Abshir Huruuse oo ah shaqsi leh karti iyo hufnaan aqoon gaar ahna u leh xiriirka caalamiga, wasaaradda Arrimaha dibadda waxay ka miro dhalisay hal ku dhagga Madaxeeynaha oo ahaa Soomaali Heshiis ah Dunidana heshiis la ah, Dowladda federaalka waxay ku guulaysatay in waddamada deriska lala yeesho xiriir wanaagsan oo ku dhisan Daris wanaag.ย Wasaaraddu waxay door wayn ka qaadatay in danaha Soomaaliya si mug leh looga shaqeeyo heer gobol, qaarad iyo heer caalami intaba, in soomaliya laga qaado cunaqabataynta hubka, iyadoo madaxweyne Dr. Hassan Sh.Mohamud uu ka jeediyey Khudbad qiiro leh xarunta golaha Amaanka, dowlado badan ayaa soo dhaweeyey in soomaliya laga qaado cunaqabaynta hubka, sidoo kale wasaaraddu waxay u istaagtay sidii Soomaaliya looga cafin lagaa daymaha.ย waxa xusid mudan wasaaradda Arrimaha dibadda inay qayb libaax ka qaadatay gurmadka loo sameeyey dadka soomaaliyeed ee ku goโdoomay dagaalkii sokeeye ee ka dhacay Sudan, iyadoo la soo daad gureeyey dad badan oo ay ku jiraan caruur, haween, waayeel iyo arday intaba.
Wasaaraddu waxay u qareentay muwaadiniin Soomaaliyeed oo ku xirnaa wadamo kala duwan, ย iyadoo lagu guulaystay in dib loogu soo celiyo dhulkooda hooyo. waxaa bogaadinย mudan in Soomaaliya ay ka qayb gashay markii ugu horaysay shirka looga hadlayo mamnuucidda isticmaalka hubka nuklerka Conmprehensive nuclear Test Ban Treaty Orgsnization(CTBTO), ururkaas wuxuu aad u dhiirigeliyaa hormarinta sayniska iyo technolojiyada, (Science and Technology).
Ururka CTBTO waxaa ka faaโiidaysta wadamo badan oo qaarkood ay yihiin wadamada soo koraya, taasoo la rajaynayo in dowladda Soomlaiya ay ka faaโdaysan doonto maadaama uu wasiir Huruse ka qayb galay shirwaynaha Ururka CTBTO, wuxuna ka soo jeediyey qudbad qiimo badan oo xambaarsan aragti siyaasadeed oo muujinaysa halka Soomaaliya ay hiigsanayso dhinaca Sayniska iyo Technolojiyada, Khudbadda wasiirka waxay aad u soo jiidatay dhamaan wafuudii calamka ka kala socotay, shirkaas wuxu ka dhacay Vienna, Austria,
Talo soo jeedin ku wajahan Dowladda Federaalka.
1-In kor loo qaado tayada iyo xirfadda shaqaalaha dowladda, dunida waxay ku horumartay kor u qaadista karaan ama kartida shaqo ee aadanaha (Human Capital), iyo in laga faaโiidaysto aqoon yahanka Soomaaliyeed oo leh aqoon sare, khibradย iyo daacadnimo diyaarna u ah inuu u adeego dalkiisa iyo dadkiisa, wadamada Japan,South Korea iyo Singapore, malaha khayraad badan oo dabiici ah laakiin waxay horumariyeen dadkooda iyagoo baray aqoon,xirfadaysan iyo karti howsha laguย fuliyo (Competence), dadka Soomaaliyeed hadii tayadooda kor loo qaado waxaan hubaa inay la tartami karaan wadamadaas aan kor ku soo xusay.
2-Shacabka Soomaaliyeed waxay talo ku soo jeedinayaan in nabad lagu soo dabaalo Gobalada dalka ee ay colaaduha ka jiraan iyadoo la adeegsanayo culimada diinta iyo waxgaradka Soomaaliyeed si loo gaaro xal nabad galyo ku dhisan
3-In guud ahaan dalka laga abaabulo ALLE Barrri iyo duco, in Alle la waydiisto cafis guud, dadka oo dhanna laga codsado inay is cafiyaan, si loola yimaado niyad sami horseedi karta in Soomaliya ilaahay towfiiqda waafajiyo oo ay midowdo, Soomaalidii hore xaalka markuu adag yahay waxay oran jireen aan ducaysano.
4-In daโyarta soo koraysa ee ku jirta heerarka kala duwan ee waxbarashada lagu barbaariyo walaalnimo iyo Soomaalinimo, waayeelkana lagu boorriyo walaalnimada iyo Soomaalinimada si loo xoojiyo midnimada iyo wadajirka ummadda Soomaaliyeed, islamarkaana laga fogaado wax kasta oo keeni kara kala qaybin iyo khilaaf Bulsho.
Guntii iyo Gabagabo Shacabka Soomaaliyeed waxay qirayaan in dowladda federaalka ay qabatay shaqo wanagsan islamarkaana ay raali ka yihiin hoggaanka siyaasadda Soomaaliya ee Madaxweyne Dr.Xasan Shiikh Maxamud iyo Raiisulwasaare Xamse Cabdi Barre. Xukuumadda Dan Qaran waxay mujisay dadaal dheeraad ah muddadii ay jirtay ee sanadka ahayd, waxaana laga rajaynayaa in dowladdu ay qaban doonto shaqooyin badan oo muhiim ah sanadada soo socda hadii ALLE idmo.
Dhammaad.
W.Q. Amb.Osman Mohamed Adan
