Wakaaladda Wararka Qaranka Soomaaliyeed
EN
Ar
Search
  • Bogga Hore
  • Gudaha
    GudahaShow More
    Maareeyaha NIRA oo ka qeyb galay Meertada 7-aad ee Madasha Horumarinta Aqoonsiga Dhijitaalka ah
    June 30, 2025
    Wasiirka Arrimaha Gudaha oo furay Kulanka Guddiga Sare ee Mashruuca Kordhinta Adkeysiga Iyo La-qabsiga Isbedelka Cimillada
    June 30, 2025
    MADAXWEYNAHA OO MAGACAABEY MAAREEYAHA GUUD EE WAKAALADDA MADBACADDA QARANKA
    June 30, 2025
    ๐‘๐š’๐ข๐ข๐ฌ๐ฎ๐ฅ ๐–๐š๐ฌ๐š๐š๐ซ๐ž ๐—๐š๐ฆ๐ฌ๐š: “๐Œ๐ฎ๐ฌ๐ญ๐š๐ช๐›๐š๐ฅ๐ค๐š ๐’๐จ๐จ๐ฆ๐š๐š๐ฅ๐ข๐ฒ๐š ๐จ๐จ ๐›๐š๐ซ๐ฐ๐š๐š๐ช๐จ ๐š๐ก ๐ฐ๐š๐ฑ๐š ๐ฎ๐ฎ ๐ค๐ฎ ๐ฃ๐ข๐ซ๐š๐š ๐ก๐จ๐ซ๐ฎ๐ฆ๐š๐ซ๐ข๐ง๐ญ๐š ๐๐ก๐š๐ช๐š๐š๐ฅ๐š๐ก๐š ๐›๐ฎ๐ฅ๐ฎ๐ฎ๐ ๐ ๐š ๐š๐ก”
    June 30, 2025
    Duqa Muqdisho oo Dhagax dhigay dhismaha waddada laamiga ah ee isku xirta Isgoyska Banaadir iyo Wadajir
    June 30, 2025
  • Caalamka
    CaalamkaShow More
    Turkiga oo qorsheynaya in la ballaariyo nidaamka hubka difaaca ee dallkiisa
    June 27, 2025
    Kulan la doonayo in lagu qaboojiyo xiisadda Israel iyo Iran oo ka dhacaya Geneva
    June 20, 2025
    Israel oo duqeysay goobo muhiim ah oo ku yaalla Iran
    June 13, 2025
    Israa’iil oo duqeymo ka geysatay koonfurta Lubnan
    June 6, 2025
    Xamaas oo muujisay in aysan ku qanacsaneyn qorshaha Maraykanka ee Gaza
    May 30, 2025
  • Maqaallada
    MaqaalladaShow More
    Xuska 27-ka June ee Maalinta Xoriyadda Jabuuti
    June 27, 2025
    26-ka juun โ€œCurashadii Maandeeqโ€
    June 26, 2025
    Madaxweyne Xasan oo Goob Joog u noqday dhammaadka Sahminta Badda Soomaaliya (WARBIXIN)
    June 14, 2025
    โ€˜Safarka Dalxiiska iyo Nabadda ee Halyeeyadaโ€™ (WARBIXIN)
    May 28, 2025
    ‘Macawisleyda gobolka Hiiraan oo muujiyey Dhabar adeeg iyo Geesinimo (WARBIXIN)
    May 24, 2025
  • Ganacsiga
    GanacsigaShow More
    ๐’๐ก๐ข๐ซ๐ฐ๐ž๐ฒ๐ง๐š๐ก๐š ๐Ÿ๐Ÿ-๐š๐š๐ ๐ž๐ž ๐ˆ๐ฌ๐ค๐š๐š๐ฌ๐ก๐ข๐ ๐š ๐†๐š๐ง๐š๐œ๐ฌ๐ข๐ ๐š ๐’๐ก๐ข๐ข๐ง๐š๐ก๐š ๐ข๐ฒ๐จ ๐–๐š๐๐š๐ฆ๐š๐๐š ๐‚๐š๐ซ๐š๐›๐ญ๐š
    April 29, 2025
    Waa maxay Starlink oo la siiyay ogolaanshaha? (WARBIXIN)ย 
    April 19, 2025
    ๐’๐จ๐จ๐ฆ๐š๐š๐ฅ๐ข๐ฒ๐š ๐ข๐ฒ๐จ ๐Œ๐š๐ซ๐ž๐ฒ๐ค๐š๐ง๐ค๐š ๐จ๐จ ๐ค๐š๐ฅ๐š ๐ฌ๐š๐ฑ๐ข๐ข๐ฑ๐๐š๐ฒ ๐‡๐ž๐ฌ๐ก๐ข๐ข๐ฌ ๐‡๐จ๐ซ๐ฎ๐ฆ๐š๐ซ๐ข๐ง๐ž๐ž๐ ๐จ๐จ ๐ ๐š๐š๐ซ๐š๐ฒ๐š $๐Ÿ”๐Ÿ–.๐Ÿ“ ๐Œ๐ข๐ฅ๐ฒ๐š๐ง
    October 1, 2024
    Shirkii Beijing: Fursadaha Afrika iyo Fursadaha Soomaaliya
    September 26, 2024
    Soomaaliya oo hirgalinaysa Lambarka mideysan ee aqoonsiga canshuur bixiyaha
    August 7, 2024
  • Ciyaaraha
    CiyaarahaShow More
    Raโ€™iisul wasaare Xamse oo furay kulan ciyaareedka xidigaha halyeeyada Soomaaliya iyo Afrika.
    May 27, 2025
    Wasiirka duulista hawada oo qaabilay wafdi ka socda Qaramada Midoobay
    May 27, 2025
    Muqdisho ooย berri martigelineysa ciyaaryahanno caalami ah
    May 26, 2025
    Muqdisho oo isu diyaarinaysa soo dhoweynta wafdi sare oo ka socda FIFA iyo CAF
    May 20, 2025
    Degmada Heliwaa oo 14 dhibcood kaga badisay degmada Laascaanood
    March 1, 2025
Reading: Muhiimadda Gacanka Cadmeed (WARBIXIN)
Share
Font ResizerAa
Wakaaladda Wararka Qaranka SoomaaliyeedWakaaladda Wararka Qaranka Soomaaliyeed
  • ENGLISH
  • ARABIC
Search
  • Bogga Hore
  • Gudaha
  • Caalamka
  • Maqaallada
  • Ganacsiga
  • Ciyaaraha
Follow US
ยฉ2023 || All rights reserved SONNA
Wakaaladda Wararka Qaranka Soomaaliyeed > Blog > Wararka > Gudaha > Muhiimadda Gacanka Cadmeed (WARBIXIN)
GudahaMaqaalladaSiyaasadda

Muhiimadda Gacanka Cadmeed (WARBIXIN)

By Ruush Abdullahi
Last updated: September 21, 2024
7 Min Read
Share

Muhiimadda Gacanka Cadan muxuu yahay? Gacanka Cadan waxaa wadaaga seddex dal, jabuuti dhanka Bari, Yemen dhanka waqooyi iyo Soomaaliya dhanka koonfur. Gacanka Cadan ama Gulf of Aden dhirirkiisu waa 900km, balaciisana waa 500 km.

Gacanka Cadmeed wuxuu ku yaalaa Badwaynta Hindiya (Indian Ocean) wuxuna isku xiraa Badda Carbeed (Arabian Sea iyo Badda Cas (Red Sea). Gacanka Cadan wuxuu Soomaaliya ka maraa magaalooyin badan sida Lughaye, Saylac, Barbara, Ceergabo, Bosaaso iyo deegaan kale oo Soomaaliya ah.

Magaaloyinka uu maro gacanka Caden ama Gulf Aden ee Soomaaliya waxay ku yaalaan Gobolada Puntland iyo Soomaaliland, hadana ma jiraan ciidan badeed oo ay Soomaaliya leedahey oo jooga gacankaas, ciidanka jooga waa kuwa wadamada reer galbeedka sida Yurub,Mareykanka, Japan iyo wadamo kale.

Qorshaha ciidan badeed ee Itoobiyo ee gacanka Cadan ama Gulf of Aden. Itoobiya ma qarsan hadafka ay ka leedahey is afgaradka ay la sixiixatay Muuse Biixi waxey sheegtey labo hadaf in ay yihiin.

Itoobiya sanadihii ugu danbeeyey waxey xooga saartey siday u gaari laheyd hadafkeeda waxayna qaadey taloobiyin, kaasi oo ugu dambeeyay Is afgaradka ay la saxiixtey Muuse Biixi waa talaabdii ugu dambeysey ay ku gaari laheyd hadafkeedii.

Gacanka Cadan, Gulf Aden wuxuu isku xiraa:-

  1. Badda Carbeed (Arbian sea) iyo Badda Cas (Red sea) waana waddad ay maraan markiibta shidaalka iyo gaaska u sida yurub iyo North America.
  2. Shiinaha oo ah Warshadii Aduunka, qalabka lugu suubiyo ee u socdo Yurub iyo North America iyguna waxay maraan marinka gacanka Cadan.

Gacanka Cadan, Gulf Aden wuxuu muhiim yahey qowdaha ugu xooga weyn aduunka waana tan keentey in maanta ay ku sugan yihiin ciidan badeed wadamo badan ay leeyihiin Jabuuti waxaa degan ciidamo badan oo badda ah oo ah kuwo isku hayo hogaaminta aduunka.

Ergeyga Gaarka ah ee Dalka Mareykanka u qaabilsan Geeska Afrika Ambassador, Mike Hammer, ayaa digniin culus u jeediyay Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed, isagoo ku sugan Addis Ababa, isagoo caddeeyay in madax-bannaanida iyo wadajirka dhuleed ee Soomaaliya ay yihiin “waxaan gor-gortan galaynin”. Hadalkan ayaa imaanaya iyadoo Itoobiya ay wajaheyso xaalad daciif ah oo gobolka ah, iyadoo Ergeyga Gaarka ah ee Mareykanka u qaabilsan Geeska Afrika Mike Hammer uu si cad u sheegay in aan loo dulqaadan doonin ficil kasta oo wax u dhimaya midnimada dhuleed ee Soomaaliya.

Ergaygu dhulka ayuu la gooyay taliska Addis Ababa damacii waalida ahaa ee kornayl Abiyi Ahmed reer galbeedkii ay ku laadeen damaca qar iska tuur namada ahaa ee kuu ku kacay kuna soo dhamaaday fashilka.

Dowladaha Mareykanka iyo Masar ayaa taageeray madax-banaanida iyo midnimada dhuleed ee Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, iyagoo ka soo horjeestay damaca guracan ee dowladda Itoobiya.

โ€œMareykanka iyo Masar waxa ay ka soo horjeedaan xadgudubka iyo damaca dhuleed ee Itoobiya,โ€ ayaa lagu yiri qeyb ka mid ah shir jaraaโ€™id ay si wadajir ah magaalada Qaahira ay ugu qabteen Wasiirka Arrimaha Dibadda Masar Badr Abdelatty iyo xoghaya arrimaha dibadda Mareykanka Antony J. Blinken.

Dhinaca kale Wasiirka arrimaha dibadda Masar ayaa dhawaan la kulmay Madaxwaynaha Eritrea, iyagoo ka wada hadlay Arimaha gobalka iyo sidii lo ilaalin lahaa madax-banaanida Somaalia iyo waliba sidii iskaashi looga yeelan lahaa arimaha gobalka, sido kalena waxay ka wada hadleen Arimaha Soomaaliya iyo Suudaan, iyago isla qiray sidii lo dhawri lahaa madax-banaanida Soomaaliya.

Xaalka Geeska Africa ayaa ka sii dartay Mar kale ayaa Masar waxay qaadatay talaabo adag, waxaana socda Xulafo ka dhan ah Ethiopia, iyadoo Geeska Africa ay deganaasho la,aan ah tan iyo Markii ay Ethiopia ku xadgudabtay Madax banaanida Soomaaliya.

Dawladda Federaalka Soomaaliya ayaa ka digtay in Itoobiya ay wado tallaabooyin khatar ku ah madax-bannaanida Soomaaliya, iyadoo sheegtay in haddii Itoobiya ay dhaqangeliso is afgaradkii ay la gaartay Muuse Biixi, ay Soomaaliya u aqoonsan doonto dagaal lagu soo qaadey dalkeeda. Wasiiru dowlaha arrimaha dibadda, Cali Balcad, oo la hadlay Al-Jazeera, ayaa caddeeyey in Soomaaliya diyaar u tahay inay difaacdo dalkooda, islamarkaana ay qaadi doonto tallaabooyin adag.

Cali Balcad ayaa sidoo kale tilmaamay in Soomaaliya ay haysato ciidan iyo awood ku filan oo ay ku difaaci karto madax-bannaanideeda, inkastoo uu beeniyay in ciidanka Masar ay hadda joogaan Soomaaliya. Si kastaba, wuxuu xusay in ay sugayaan in ciidanka Masar ay dhawaan yimaadaan, si ay uga qayb qaataan sugidda amniga gudaha iyo difaaca qaranka.

Soomaaliya ayaa caddeysay in Masar ay dhawaan Muqdisho keentay saanad milateri oo loogu talagalay la dagaalanka Argagixisada iyo cid kasta oo ku xadgudubta madax-bannaanida Soomaaliya. Wasiiru dowlaha ayaa sidoo kale sheegay in Masar loo ogolaaday inay ciidankooda ku difaacaan Soomaaliya gudaha dalka.

Wasiirka Arrimaha Dibadda & Iskaashiga Caalamiga ah ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Danjire Axmed Macallin Fiqi ayaa isna waxa uu dul istaagay Faragelinta Itoobiya ee Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya ay ku heyso, waxa uu tilmaamay in haddii aysan ka baaqsan ay jawaab ku haboon ka qaadan doonto, Soomaaliya ayuu sheegay Wasiir Axmed Fiqi in ay weli tartiibineyso xaaladda maadaama rajo ay ka qabto in arrinta la xaliyo balse haddii lagu guuldareysto Dowladda Federaalka ay sameyn doonto tallaabooyin kala duwan sida uu hadalka u dhigay.

Dowladda Turkiye oo shaaca ka qaadday in qaab cusub lagu wajihi doono wada-hadalka Soomaaliya iyo Itoobiya, Wasiirka Arrimaha Dibadda ee Dalka Turkiye Hakam Fidan oo Wareysi siiyey Wakaaladda Wararka ee Anadolu ayaa shaaca ka qaaday in dalkiisu uu qaab cusub ku abbaari doono wada-hadalka Soomaaliya iyo Itoobiya, kaasi oo markii Seddexaad lagu ballansan yahay Ankara.

Wasiir Fidan ayaa muujiyey in uu rajo weyn ka qabo in heshiis rasmi ah ay labada dal gaaraan, kaasi oo meesha ka saaraya damaca Itoobiya. Dowladdda Federaalka ee Soomaaaliya ayaa mar sii horeysay shaaca ka qaadday in heshiiiskii Itooobiya lagashay Soomaaliland uu ahaa mid sharci darro ah oo ku xadgudbaya midnimada iyo madax-banaanida Dalka.

By. C/lahi Ruush

Share This Article
Facebook Email Copy Link Print

MAQAALLADA

Tartamayaasha Dhahar oo caawa u gudbay wareegga 2-aad ee tartanka

WararkaWargayskaWaxbarashada
March 3, 2025

Maareeyaha NIRA oo ka qeyb galay Meertada 7-aad ee Madasha Horumarinta Aqoonsiga Dhijitaalka ah

Muqdisho(SONNA):-Maareeyaha Guud ee Hayโ€™adda NIRA, Mudane Cabdiweli Cali Cabdulle (Timacadde), iyo wafdi uu hoggaaminayo ayaa…

June 30, 2025

Dowladda FS oo Aw-dheegle Diyaarad kaga soo qaadday dad shacab ah oo ku dhaawacmay Qarax miino Shabaab ay la beegsadeen

Aw-dheegle(SONNA)ย Ciidanka Xoogga Dalka iyo dadweynaha degmada Aw-dheegle ee gobolka Shabeellaha Hoose oo is garabsanaaya ayaa…

September 7, 2019

Raโ€™iisalwasaaraha Soomaaliya iyo wafdi uu hogaaminayo oo gaaray Magaalada Baydhabo halkaasoo siwayn loogusoo dhaweeyey

Baydhabo(SONNA) Wafdigan uu hoggaaminayo Raโ€iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya mudane Xasan Cali Khayre ayaa goor…

September 8, 2019

WARAR DHEERAD AH

Guddoomiyaha Gobolka Banaadir oo kormeeray goobihii ay Biyo dhigeen Roobabkii ka da’ay Muqdisho

Muqdisho(SONNA):-Guddoomiyaha Gobolka Banaadir Ahna Duqa Magaalada Muqdisho Mudane Yuusuf Xuseen Jimcaale (Madaale) ayaa kormeer ku tagay goobaha ay biyo dhigeen…

GudahaWararka
November 11, 2023

Guddoomiyaha jannaale: Cadowga Khawaarijta waan dabar jaraynaa

Shabeellaha hoose(SONNA):-Ciidamada kala ah Xoogga dalka iyo Sirdoonka qaranka NISA ee ku sugan gobolka Shabeellaha hoose ayaa hawlgal Amni xaqiijin…

GudahaWararka
June 7, 2025

Raโ€™iisul wasaaraha XFS Xamsa Cabdi Barre oo ku qaabilay Danjiraha cusub ee dowladda Sweden

Muqdisho,(SONNA):-Raโ€™iisul wasaaraha xukuumadda jamhuuriyadda federaalka Soomaaliya Xamsa Cabdi Barre,ayaa xafiiskiisa ku qaabilay Danjiraha cusub ee dowladda Sweden u qaabilsan Soomaaliya,Joacim…

GudahaWararka
October 19, 2023

Ra’iisul wasaare Xamse oo magacaabay gudidda tira-koobka hantida qaranka

Muqdisho(SONNA):-Raโ€™iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Xamse Cabdi Barre ayaa maanta magacaabay Guddiga Tira-koobka, Soo Celinta, Qiimeynta iyo ka Talo-Bixinta…

GudahaWararka
May 13, 2023

Somali National News Agency established in 1964. It is one of the main pillars of the Ministry of Information, Culture, and Tourism.

  • Bogga Hore
  • Gudaha
  • Caalamka
  • Maqaallada
  • Ganacsiga
  • Ciyaaraha
  • SNTV
  • RADIO MOGADISHU
  • WARGEYSKA
  • TOURISM DEPARTMENT

Follow US:ย 

  • MoICT
  • VILLA SOMALIA
  • OPM SOMALIA

All rights reserved SONNA

ยฉ2023