Wakaaladda Wararka Qaranka Soomaaliyeed
EN
Ar
Search
  • Bogga Hore
  • Gudaha
    GudahaShow More
    NISA oo hawlgal ku dishay in ka badan 12 khawaarij ah
    September 6, 2025
    Warbixinta Toddobaadlaha ee Dowladda Federaalka Soomaaliya
    September 5, 2025
    Cumar Cabdulqaadir oo ka mid noqday garsooreyaasha koobka aduunka ee FIFA
    September 5, 2025
    Xoghayaha Guud ee Golaha Mihnadlayaasha Caafimaadka Qaranka oo Shir uga qayb galay Dublin
    September 5, 2025
    Wasiirka Gaashaandhiga XFS oo qado sharaf u sameeyey wakiilka gaarka ah ee Guddoomiyaha Guddiga Midowga Afrika u qaabilsan Soomaaliya
    September 5, 2025
  • Caalamka
    CaalamkaShow More
    Illaa kun ruux oo ku dhintay dhul go’ ay sababeen roobab ka da’ay Sudan
    September 2, 2025
    Dhulgariir geystay khasaarooyin kala duwan oo ka dhacay Afganistan
    September 1, 2025
    Madaxda Ruushka & W/Kuuriya oo todobad kadib ku wajahan Shiinaha
    August 28, 2025
    Drone nooc cusub ah oo Dunida ku soo biiray
    August 16, 2025
    Gobolka Florida oo laga hirgalinaayo xarun 2-aad oo lagu hayo soo galootiga
    August 15, 2025
  • Maqaallada
    MaqaalladaShow More
    Gobolka Banaadir oo qeyb ka noqday abaabulka wajiga cusub ee la dagaalanka khawaarijta
    August 30, 2025
    Xogaha Shidaalka Soomaaliya (WARBIXN)
    August 29, 2025
    La yaab yaysan kugu noqon
    August 27, 2025
    MA DOONEYSAA ABAALMARIN GAAREEYSA ILAA $10 MILYAN OO DOLLAR?
    August 23, 2025
    Nooc cusub oo laga helay hubkii laga furtay Shabaabka (WARBIXIN)
    August 11, 2025
  • Ganacsiga
    GanacsigaShow More
    𝐒𝐡𝐢𝐫𝐰𝐞𝐲𝐧𝐚𝐡𝐚 𝟏𝟏-𝐚𝐚𝐝 𝐞𝐞 𝐈𝐬𝐤𝐚𝐚𝐬𝐡𝐢𝐠𝐚 𝐆𝐚𝐧𝐚𝐜𝐬𝐢𝐠𝐚 𝐒𝐡𝐢𝐢𝐧𝐚𝐡𝐚 𝐢𝐲𝐨 𝐖𝐚𝐝𝐚𝐦𝐚𝐝𝐚 𝐂𝐚𝐫𝐚𝐛𝐭𝐚
    April 29, 2025
    Waa maxay Starlink oo la siiyay ogolaanshaha? (WARBIXIN) 
    April 19, 2025
    𝐒𝐨𝐨𝐦𝐚𝐚𝐥𝐢𝐲𝐚 𝐢𝐲𝐨 𝐌𝐚𝐫𝐞𝐲𝐤𝐚𝐧𝐤𝐚 𝐨𝐨 𝐤𝐚𝐥𝐚 𝐬𝐚𝐱𝐢𝐢𝐱𝐝𝐚𝐲 𝐇𝐞𝐬𝐡𝐢𝐢𝐬 𝐇𝐨𝐫𝐮𝐦𝐚𝐫𝐢𝐧𝐞𝐞𝐝 𝐨𝐨 𝐠𝐚𝐚𝐫𝐚𝐲𝐚 $𝟔𝟖.𝟓 𝐌𝐢𝐥𝐲𝐚𝐧
    October 1, 2024
    Shirkii Beijing: Fursadaha Afrika iyo Fursadaha Soomaaliya
    September 26, 2024
    Soomaaliya oo hirgalinaysa Lambarka mideysan ee aqoonsiga canshuur bixiyaha
    August 7, 2024
  • Ciyaaraha
    CiyaarahaShow More
    Ra’iisul wasaare Xamse oo furay kulan ciyaareedka xidigaha halyeeyada Soomaaliya iyo Afrika.
    May 27, 2025
    Wasiirka duulista hawada oo qaabilay wafdi ka socda Qaramada Midoobay
    May 27, 2025
    Muqdisho oo berri martigelineysa ciyaaryahanno caalami ah
    May 26, 2025
    Muqdisho oo isu diyaarinaysa soo dhoweynta wafdi sare oo ka socda FIFA iyo CAF
    May 20, 2025
    Degmada Heliwaa oo 14 dhibcood kaga badisay degmada Laascaanood
    March 1, 2025
Reading: Itoobiya oo ku sii socota Bur-Bur (WARBIXIN)
Share
Font ResizerAa
Wakaaladda Wararka Qaranka SoomaaliyeedWakaaladda Wararka Qaranka Soomaaliyeed
  • ENGLISH
  • ARABIC
Search
  • Bogga Hore
  • Gudaha
  • Caalamka
  • Maqaallada
  • Ganacsiga
  • Ciyaaraha
Follow US
©2023 || All rights reserved SONNA
Wakaaladda Wararka Qaranka Soomaaliyeed > Blog > Wararka > Gudaha > Itoobiya oo ku sii socota Bur-Bur (WARBIXIN)
GudahaMaqaalladaSiyaasadda

Itoobiya oo ku sii socota Bur-Bur (WARBIXIN)

By Ruush Abdullahi
Last updated: October 20, 2024
7 Min Read
Share

Afduubyo ka dhacay Gobolada Axmaarada iyo Oromiya ee Itoobiya, waa cinwaanka warbixin lagu qoray Jariirad ay leedahay Waaxda Gaasaandhiga Maraykanka ee ADF, Aynalem ayaa saarney Bas ka soo safray gobolka Axmaarada ee Itoobiya kuna sii jeeday magaalada Addis Ababa dhammaadkii bishii Agoosto markaasoo gaariga ay weerar gaadmo ah ku qaadeen Maleeshiyaad ka tirsan ciidanka xoreynta Oromada (OLA), kuwaasi oo sheeganaya in ay u dagaallamayaan Aayo ka tashiga qowmiyadda Oromada. 21 sano jir wax ka baranayay cilmiga Biomedical Engineering, Aynalem ayaa sheegay in kooxda weerarka geysatay ay ahaayeen dhalinyaro, ayna wateen qoryaha daran dooriga u dhaca, waxayna fuuleen Baska, waxayna ku amreen inuu saacado socdo, markii ay joogsaday, Caynalem waxa ay ku qasbanaatay in ay wacdo waalidkeed, maadaama ay Afduubayaasha ka dalbadeen lacag madax furasho ah oo dhan 500,000-Bir (qiyaastii $4,400).

Dhowr maalmood oo xanuun badan baa soo maray Inantaasi. “”Waxay nagu seexeyeen Cowska, waxaan heysanay oo kaliya Biyo wasakh ah iyo xabbad Rooti ah,” Aynalem, ayaa u sheegtay Wakaaladda Wararka ee France-Presse (AFP), iyada oo bilawday inay ooydo. “Waxaan la kulmay waxyaabo naxdin leh. Waa la i faraxumeeyay.” Aynalem hooyadeed waxay sheegtay in qoysku ay ku qasbanaadeen inay “deyn badan galaan” si ay u sii daayaan. Maleeshiyadka ayaa dishay 34-ta qof ee kale ee Rakaabka ahaa ee aan Qoysaskoodu awoodin in ay bixiyaan lacago Madax furasho ah. taasi waxaa ka dambeeyaan xasillooni-darro siyaasadeed iyo colaado is-daba-joog ah, oo ay ku jiraan xiisadaha Qowmiyadaha, Afduubyadu waa walaac isa soo taraya oo ka jira Itoobiya, laakiin waa gaar ahaan gobollada fidsan ee Axmaarada iyo Oromiya, halkaasi oo ay ku fidsan yihiin ciidammada dawladda. Dhanka Axmaarada, Militariga Itoobiya ayaa dagaal kula jira maleeshiyada gobolka Fano in ka badan hal sano. Oromiya – gobolka ku hareeraysan Addis Ababa, caasimadda Qaranka – Militariga ayaa la dagaallamaya OLA.

Ardayda, Shaqaalaha rayidka ah, Beeraleyda iyo Shaqaalaha Warshado kala duwan, oo ay ku jiraan kuwa ka shaqeeya Ganacsiyada Ajaaniibta ah, ayaa markii hore ahaa dadkii ugu badnaa ee la bartilmaameedsaday, laakiinse hadda, qof kastaa wuxuu u noqon karaa dhibane, maadaama Afduubku ku fiday meelo cusub sababo kala duwan awgood.

Taliska Addis waxay lumisay awooddii ay ku laheyd qeybo badan oo dalka ah, taasi oo keentay in ammaanku uu faraha ka baxo. Saraakiisha iyo fallaagada ayaa lagu yaqaanaa inay jaraan heshiisyada, iyagoo wiiqaya kalsoonida shacabka. Sida laga soo xigtay The Economist, dhibanayaasha Afduubku waxay si joogto ah ugu eedeeyaan Saraakiisha iyo ciidamada ammaanka inay ku lug leeyihiin, iyaga oo iska indha tiraya dambiyada ama qeyb ka qaataan lacagaha Madax furashada ah. Bixinta Madax furashadana ma dammaanad qaadeyso in dhibbanaha Afduubka ah la badbaadin doono. Dabayaaqadii bishii Agoosto, xubno Maleeshiyaad ah ayaa magaalada Gonder ee Axmaarada ka afduubtay Nolawit Zegeeye oo 2 jir ah.

Shan maalmood ka dib, ayaa meydkeeda laga helay meel deyr ah. Aabaha dhalay ilmahan yar oo darawal ka ahaa shirkad gaar loo leeyahay iyo Hooyada oo ka shaqeysa timo jaraha ayaa bixiyay lacag madax furasho ah oo dhan 200,000 birr ($1,654), sida uu sheegay Wargeyska Addis Standard ee Itoobiya. Dhimashada Gabadha ayaa keentay Mudaaharaad Dadweyne oo dhimasho isu beddelay markii ciidamada ammaanku ay rasaas ku fureen dadka, xilli ay guryahooda ku sii socdeen, sida ay dad goob joogayaal ah u sheegeen Wargeyska. Afar qof ayaa dhintay, oo ay ku jiraan qof dumar ah iyo laba Darawal. Saraakiisha ayaa weerarka u qaabeeyay dadaal lagu doonayo in lagu ilaaliyo nidaamka, laakiin goob joogayaal ayaa ku khilaafay. “Ma jiro Mudaaharaadayaal isku dayay in ay hub ka qabsadaan ciidamada ammaanka ama ay fuliyaan weeraro kale,” goob jooge ayaa u sheegay BBC-da.

Isbeddelka Afduubka ee Itoobiya ayaa billowday Noofambar 2019-kii markii 17 Arday laga afduubay Jaamacadda Dembidollo ee Oromia. Qaylo-dhaan qaran ayaa ka dhalatay daah-furnaan la’aanta dowladda ee Afduubka. Warbixin ay soo saartay Deutsche Welle ee dalka Jarmalka ayaa lagu xusay in la’aanta baaritaanno dhab ah ay inta badan ku adkeyneyso Mas’uuliyiinta inay raad raacaan oo ay wax ka qabtaan aafada socota, inkastoo ay sii kordhayaan walaaca shacabka. Nin ku nool Oromia ayaa bixiyay 100,000 birr oo u dhiganta($827) si uu u soo daayo Walaalkii, kaasi oo lagu afduubay Bas marayey Galbeedka Shewa bishii Juun 2023-kii. “Tani waa masiibo,” Ninku wuxuu u sheegay The Guardian. “Afduub ayaa meel walba ka dhacaya.

Fallaagada waxay ka dhigteen qaab nololeed sababtoo ah waa lacag u sahlan iyaga. ” Isbeddelku ma muujinayo wax calaamado ah oo hoos u dhac ah. Ugu yaraan 100 qof ayaa lagu qafaashay madax-furasho gudaha Axmaarada iyo Oromiya hal toddobaad gudaheed Bishii June 2024-ka. “Afduubyadii ugu dambeeyay iyo kuwa soo noq-noqda ee gobollada Oromia iyo Axmaarada waxay muujinayaan sida colaadaha daba dheeraaday ay u dhiirrigaliyaan dambiilayaasha ayna u wiiqaan sharciga,” ayuu qoray Safiirka Maraykanka Ervin Massinga Baraha bulshada ee X. Bishii Sebtembar, lix ka mid ah Shaqaalaha Korontada Itoobiya ayaa la Afduubay, iyaga oo ka shaqeynayay mashruuc ku saabsan Tamarta dhulka ee Oromia.

Afduubayaashu waxay dalbadeen 10 milyan ETB (oo u dhiganta ku dhawaad ​​$83,000) si loo sii daayo. “Shirkaddu waxay sameynaysaa intii karaankeeda ah, si loo sii daayo iyagoo nabad ah,” ayuu Afhayeenka Korantada Itoobiya Moges Mekonnen u sheegay Deutsche Well.

Dhinaca kale Dadka Qowmiyadda Tigreega ayaa gabi ahaanba ka dajiyay Calanka Dowladda Federaalka ee Itoobiya dhulka ay ka joogaan, islamarkaana waxay mamnuuceen astaamaha waxaay ku sheegeen wax federaalka ah ama raad ay ku leeyihiin, taasi ayaa la sheegay inay calaamad u tahay inuuu soo socdo bur-burkii dowladdii Itoobiyaanka, waddadana ay ku soo jiraan in Qowmiyad kasta ay gooni istaag damacsan tahay.

By.Ruush

Share This Article
Facebook Email Copy Link Print

MAQAALLADA

Tartamayaasha Dhahar oo caawa u gudbay wareegga 2-aad ee tartanka

WararkaWargayskaWaxbarashada
March 3, 2025

NISA oo hawlgal ku dishay in ka badan 12 khawaarij ah

Galgaduud(SONNA):-Ciidanka Hay’adda Sirdoonka iyo Nabad Sugidda Qaranka ee NISA oo kaashanaya saaxiibada caalamka, ayaa howlgal…

September 6, 2025

Dowladda FS oo Aw-dheegle Diyaarad kaga soo qaadday dad shacab ah oo ku dhaawacmay Qarax miino Shabaab ay la beegsadeen

Aw-dheegle(SONNA) Ciidanka Xoogga Dalka iyo dadweynaha degmada Aw-dheegle ee gobolka Shabeellaha Hoose oo is garabsanaaya ayaa…

September 7, 2019

Ra’iisalwasaaraha Soomaaliya iyo wafdi uu hogaaminayo oo gaaray Magaalada Baydhabo halkaasoo siwayn loogusoo dhaweeyey

Baydhabo(SONNA) Wafdigan uu hoggaaminayo Ra”iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya mudane Xasan Cali Khayre ayaa goor…

September 8, 2019

WARAR DHEERAD AH

Horjoogayaal iyo malleeshiyaad ka tirsanaa khawaarijta oo lagu laayay Ceel-garas

Dhuusamareeb-(SONNA)-Horjooge Mirre Cagdheer iyo laba dhagarqabe oo ka tirsanaa khawaarijta ayaa lagu dilay tuulada Ceelgaras ee Gobolka Galgaduud, kadib howlgal…

GudahaWararka
January 23, 2025

Madaxweyne Xasan Sheekh oo kormeeray Isbitaalka gobolka Baay iyo xerooyinka barakacayaasha Baydhabo

Baydhabo-(SONNA)-Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud oo uu wehelinayo Madaxweynaha Dowlad-goboleedka Koonfur-galbeed Mudane Cabdicasiis Xasan Maxamed ayaa kormeeray…

GudahaWararka
January 18, 2023

Guddoomiye kuxigeenka labaad ee Golaha Shacabka oo Shir guddoomiyay Kalfadhiga 5-aad

Muqdisho-SONNA Guddoomiye kuxigeenka labaad ee Golaha Shacabka Baarlamaanka Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Cabdullaahi Cumar Abshirow ayaa maanta shir guddoomiyay kulanka…

GudahaWararka
October 7, 2024

 Bulshada Banaadir oo iska hurgufeysa GARANWAAGA. (WARBIXIN)

Muqdisho(SONNA):-Lix bilood oo dagaal adag lagula jiray Kooxda Khawaarijta ah ee Al-shabaab ayaa kala kulmay Ciidamada Xoogga dalka iyo kuwa…

MaqaalladaWararka
January 14, 2023

Somali National News Agency established in 1964. It is one of the main pillars of the Ministry of Information, Culture, and Tourism.

  • Bogga Hore
  • Gudaha
  • Caalamka
  • Maqaallada
  • Ganacsiga
  • Ciyaaraha
  • SNTV
  • RADIO MOGADISHU
  • WARGEYSKA
  • TOURISM DEPARTMENT

Follow US: 

  • MoICT
  • VILLA SOMALIA
  • OPM SOMALIA

All rights reserved SONNA

©2023