Muqdisho,(SONNA):- Muddo dheer magaalada Muqdisho waxay dhibane u ahayd dambiilayaasha Khawaarijta oo si kasta ugu qubeystay dhiigga shacabka Soomaaliyeed. Muqdisho waxay astaan u noqotay qaraxyo, dilal iyo weeraro toos iyo nooc kasta oo Khawaarijta ableyda ugu dooxaan shacabka Soomaaliyeed.
Iyada oo laga duulaayo muhiimadda ay madaxweynaha Jamhuuriyadda federaalka u leedahay tayeynta amniga iyo howlgallada lagu tirtirayo khawaarijta ayaa waxaa dib u habeyn lagu sameeyay hay’adaha ammaanka.
” Amniga magaalada Muqdisho muhiim waaye,meesha dhabta ah ee dalka amni-daridiisa laga qiimeynayo Xamar waaye,waana sababtaas sababata ay Al-shabaab( argagixisada) ugu mashquuleen, furin la kala xoreysto Xamar Kuma taalo,kama dagaallamaan aag, dhul iyo xaafado ma qabsadaan,Soomaaliyeey caqliga hanoo soo noqdo oo miirka hanoo soo noqdo,”, ayuu yiri madaxweyaha JFS.
Markii ugu horeysay ayaa amniga Muqdisho loo sameeyay qorshe mideysan oo ay ku wada shaqeeyaan ciidanka Nabad-sugidda iyo Sordoonka Qaranka oo isugu jira labo nooc oo kala ah ciidanka muuqda iyo kuwa aan muuqan, ciidamada Booliska iyo ciidanka kale ee Boolis-Militaro.
” Guusha aan caawa ku naalooneyno waxaa keennay dhowr shey, ilaah baa keennay marka hore, hayeeshee, waxaa keennay oo Ilaahey sabab uga dhigay, horta marka koowaad siyaasad cad, annaga oo ka duuleyno aragtida madaxweynaha in ayย xukuumaddu dejiso siyaasad cadย oo amniga caasimadda lagu sugayo, siyaasad ficil ( action) ayaa loo beddelay waxaana hirgeliyay ciidamada amniga”, ayuu yiri RW Xamsa.
Qorshaha wadajirka ee amniga caasimadda, qeybsiga shaqada amniga,kullamada joogtada ah iyo wada shaqeynta dhow ee saraakiisha ciidamada iyo hoggaannada ciidanka ka dhaxeeyo ayaa saldhig u noqotay isbeddelka amniga caasimadda.
Inaan la isku haleyn shaqada amniga iyo in ciidanka kala duwan ay u shaqeeyaan sida hal ciidan oo leh hal taliye ma ahayn wax sahlan. Haddaba sidee ayay ku suurta gashay arrintan?.
” Runtii mar walba waa la wada shaqeyn jiray oo ciidamada wa wada shaqeyn jireen, laakiin hadafku unbaa kala duwana, sida aad la socotaan dalku dagaal ayuu ku jiraa,maaddaama dalku dagaal ku jiro Khawaarij lala dagaallamayo, meel ciidamadu qaranku kala tagaan oo kala duuntaan ma jirto, sidaas daraateed, waxaa la isku tolay in ciidamadu wada shaqeeyaan hal hadafna ay leeyihiin, hadafka la leeyahay waa in ay magaaladan noqoto amni, ay amni ka noqoto argagixisada ay amni ka noqoto maandooriyaha ay amni ka noqoto masuq maasuqa ay amni ka noqoto burcadda,” sidaas waxaa yiri taliyaha Booliska gobolka Banaadir.
Wada shaqeynta hay’adaha amniga kalsooni buuxda gelisay shacabka, kuwaas oo ku dhiiraday in ay laamaha amniga kala shaqeeyaan sidii dhagarta Al-shabaab looga hortagi lahaa.
” Anigoo ilmaheyga iyo gurigeyga iska dhex fadhiya oo gurigey la igu soo galo oo dhacdo meesha lagu fuliyo ciidan gurigeyg gadaashiisa uu fadhiyo, waxaan go’aan ku gaaray in ciidanka amniga waxba aysan gaarin oo aniga iyo ilmaheyg isku dhigno oo dhaawac uu na soo gaaro,” ayay tiri mid ka mid ah hooyooyinka Soomaaliyeed oo u bareertay in ay si cad uga hortimaado nabad-diidka Al-shabaab.
Dowladda Soomaaliya oo aaminsan ahmiyadda ay leedahay wada shaqeynta shacabka iyo laamaha amniga ayaa maamadan hor istaagtay dhagarta Khawaarijta iyo dad kale oo badan waxay siisay abaalmarin lacageed si loo dhiira geliyo tallaabadan wanaagsan ay qaadeen.
” waxaana halkan runtii uga mahadcelinayaa walaashey Farxiyo oo Mujaahida ah oo diiday in Khawaarij ka tallaabo gurigeeda iyada oo dhowreysa walaalo amnigeeda sugaya in loo tallaabo Bambo la dhex dhigo ee meeshaas ku dhintaan waa ay diiday waxay ka doorbiday in ay ayada dhimayo oo walaashees Khadiijo oo mujaahidad ah meeshaas ku geeriyooto oo carruurteeda ku dhaawacmaan, waxaan leeyahay Farxiyo qarankaada taas waa kuu ogyahay, adiga, carruurtaada iyo ehelkaadaba waa daryeeleynaa, waanna idin ognahay kaalin qiimo iyo taariikh leh ayaad ka gashay xoreynta iyo soo celinta nabad galyada dalkaada”. ayuu yiri RW Xamsa.
Amniga caasimadda Muqdisho laga dareemay waxa uu ku yimid iskaashi amni oo dhexmaray hay’adaha amniga iyo shacabka Soomaaliyeed, kuwaas oo u dulqaadan waayay gunaadka iyo dhagarta argagixisada oo aanay jirin cid ay u aaba-yeelayaan.
