Markii la doortay ayuu Madaxwayne Xasan Shiikh Maxamuud uu sheegay in uu dagaal adag la gali doono Al-shabab oo uu jilcin doono ka hor inta aan laga fikirin in wadahadal lala galo, waana uu ka dhabeyay hadalkaasi, waayo muddo kooban ayaa lagala wareegay Kooxda Khawaarijta ah dhul baaxad iyo dhereba leh oo ay muddo ka badan 15 sano ka talinayeen, iyadoo laga dilay Horjoogayaal iyo Maleshiyaad u dagaalamay.
Bilihii ugu dambeeyey waxaa sii kordhayey maleeshiyaadka iyo horjoogayaasha iska soo dhiibaya Ciidanka dowladda, kuwaasi oo ka soo cararaya dhibta iyo halaagga ay dhallinyarada ku heyso kooxda khawaarijta ah ee Alshabaab, bishan Juun oo kaliya ayaa waxaa gacanta dowladda isku soo dhiibay Horjooyayaal iyo Maleeshiyaad badan.
13-kii biahan Juun Ciidanka xoogga dalka Soomaaliyeed, gaar ahaan qeybta 60-aad ee ku sugan deegaanka Goof-gaduud ee gobolka Baay ayaa maanta waxaa isku soo dhiibay Cali Xasan Cali oo magaciisa afgarashada uu yahay (Cali dheere) iyo Maxamed Cabdullaahi Cali oo muddo ka mid ahaa khawaarijta ku dhuumaalaysanaysa deegaannada Koofur galbeed.
Cali Xasan Cali ayaa khawaarijta ka tirsanaa 12-sanno, isagoo ka soo qeyb-qaatay dagaalada ay kooxdu ku jirto halka Maxamed Cabdullaahi Cali uu isna kaga biiray argagixisada deegaanka 20-jirow wuxuuna u qaabilsanaa baada shacabka ku nool gobolka Baay.
16-kii bishan Juun-naXuseen Axmed Daahir iyo Xasan Cabdirashiid oo muddo dheer ka tirsanaa Khawaarijta ayaa isku soo dhiibay ciidamada ammaanka ee ka howlgala magaalada Baydhaba ee gobolka Bay, ragaan ayaa sheegay in la qalday markii hore, balse hadda ay ka soo hareen fikirkii guracnaa ee Khawaarijta.
Sidoo kale waxay sheegeen inay u dul-qaadan waayeen dhibaatooyinka duurka ku heysta Khawaarijta iyo baacsiga ay kala kulmaan ciidamada qaranka, iyagoo raggii kala tirsanaa argagixisada ugu baaqay inay dhibaatada ka dhaafaan shacabka Soomaaliyeed, iskuna soo dhiibaan dowladda.
18-kii bishan Juun Afar ka mid ahaa horjoogayaashii Khawaarijta deegaanka Buulo-Xaaji ee gobolka Jubbada hoose ayaa isu dhiibay Ciidanka Xoogga Dalka iyo Daraawiishta Jubbaland.
Horjoogayaashan isa soo dhiibay ayaa kala ahaa Amiirkii tuulada Buulo Xaaji, madaxii maaliyadda khawaarijta ee degaankaas, madaxii Sirdoonka iyo horjooge u qaabbilsanaa waxa ay nabad-diidku ugu yeeraan Zakawaadka.
Dhinaca kale, dadka ku dhaqan Tuulada Buulo Xaaji iyo Nawaaxigeeda ayaa helay adeegga Internet-ka oo ay horay ugu xannibeen khawaarijta, waxanay shacabku u mahad celiyeen Ciidanka Xoogga dalka iyo Daraawiishta Jubbaland ee fuliyay howlgalkaasi guuleystay, islamarkaana dib loo helay adeegyada bulshada ku dhaqan halkaasi.
Horjoogayasha isa soo dhiibay waxaa ugu weynaa Ninka lagu magacaabo Nuur deeq, Dawladda Soomaaliya ayaa sheegtay inuu isku soo dhiibay sarkaal sare oo ka tirsanaa Ururka Al-Shabaab, iyadoo Wasiirka Arrimaha Gudaha, Federaalka iyo dib u heshiisiinta ee Xilligaasi Axmed Macallin Fiqi ayaa sheegay in ciidamada dawladda Soomaaliya ee ku sugan Aagga Wisil ee gobolka Mudug uu isku soo dhiibay mid ka mid ah Amiirada Al-Shabaab.
Wasiirka ayaa magaca Sarkaalka isa soo dhiibay ku sheegay Nuur Cabullaahi Maalinguur oo loo yaqaan Nuur Deeq, waxa uuna sheegay Wasiirku in Nuur Deeq uu ahaa Taliyaha maleeshiyaadka Al-Shabaab ee gobolka Mudug, iyo inuu qaabilsanaa inuu Ganacsatada, Odoyaasha dhaqanka iyo bulshada qeybaheeda kala duwan gobolka Mudug uu usoo diro Telefoonno loogu hanjabo, waxaana uu isa soo dhiibay Bishii Agosto ee sanadkii tegay 2023-kii.
Nuur Deeq waxaa la shaaciyay inuu ku lug lahaa dilal loo geystay Marxuumiinta kala ah:-
- Cabdicasiis cabdullaahi qooje. Taliyihii qeybta 21-aad
- Maxamed Yasiin tumeey, Duqii hore ee magaalada Gaalkacyo ee qeybta Puntiland.
- Duqii hore ee Magaalada Gaalkacyo ee qeybta Galmudug.
- Mukhtaar Cabdi aaden, Taliyihii danab ee qeybta Mudug.
โHorjooge Nuur-deeq Cabdulaahi Maalinguur oo ugu sareeeyey Khawaarijta joogta Gobolka Mudug ayaa isku soo dhiibay ciidanka xoogga dalka Soomaaliyeed iyo Daraawiishta Galmudug. Horjoogahaan oo watay Gaari nooca raaxada ah iyo Qori AK-47 ah ayaa ka yimid duurka degaanka Bacaadweyn ee Gobolka Mudug”..โ
Dhallinyadara isa soo dhiibeysa waan soo dhaweynayaa, waayo waxay garteen dhibaatada iyaga lagu hayay, islamrkaana ay Ummadda Soomaaliyeed ku hayeen, waa ilaah mahadiis in dhibkaasi ka soo baxaan, Dadkooda wax la qeybsanadaa, waxaana loo diyaariyay xaruun lagu dhaqan celiyo, loona diyaariyo waxyaabo ay naftoodaiy Waalidiintooda ku anfacaanโ, sidaasina waxaa yiri:- xasan Shiikh Maxamuud Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka ee soomaaliya, mar uu ka hadlaayay dhallinyarada tirade badan ee soo gacangalaya Ciidamada xoogga Dalka iyo kuwa deegaanka.
Haddaba maxay ka dhigan tahay isu soo dhiibidda Maleeshiyaadka iyo horjoogayaasha ka tirsan Kooxda Khawaarijta ah ee Al-shabaab ciidanka Xoogga Dalka soomaaliyeed iyo xooggagga kale ee ku howlan dagaalka kooxda Argagixisada ah, kana soo baxsanaya kooxdii ay ka tirsanaayeen?, taasi oo ay caddeeyeen inay u dulqaadan waayeen silica iyo saxariirta halkaasi taalay, waxayna hoosta ka xariiqiin in soo baxsadakooda ay ku howlanaayeen muddo dheer, islamarkaana ay ka baqayeen in la ogaado, balse nasiib wanaag ay hadda u suurtogashay.