Wakaaladda Wararka Qaranka Soomaaliyeed
EN
Ar
Search
  • Bogga Hore
  • Gudaha
    GudahaShow More
    NISA oo hawlgal ku dishay in ka badan 12 khawaarij ah
    September 6, 2025
    Warbixinta Toddobaadlaha ee Dowladda Federaalka Soomaaliya
    September 5, 2025
    Cumar Cabdulqaadir oo ka mid noqday garsooreyaasha koobka aduunka ee FIFA
    September 5, 2025
    Xoghayaha Guud ee Golaha Mihnadlayaasha Caafimaadka Qaranka oo Shir uga qayb galay Dublin
    September 5, 2025
    Wasiirka Gaashaandhiga XFS oo qado sharaf u sameeyey wakiilka gaarka ah ee Guddoomiyaha Guddiga Midowga Afrika u qaabilsan Soomaaliya
    September 5, 2025
  • Caalamka
    CaalamkaShow More
    Illaa kun ruux oo ku dhintay dhul go’ ay sababeen roobab ka da’ay Sudan
    September 2, 2025
    Dhulgariir geystay khasaarooyin kala duwan oo ka dhacay Afganistan
    September 1, 2025
    Madaxda Ruushka & W/Kuuriya oo todobad kadib ku wajahan Shiinaha
    August 28, 2025
    Drone nooc cusub ah oo Dunida ku soo biiray
    August 16, 2025
    Gobolka Florida oo laga hirgalinaayo xarun 2-aad oo lagu hayo soo galootiga
    August 15, 2025
  • Maqaallada
    MaqaalladaShow More
    Gobolka Banaadir oo qeyb ka noqday abaabulka wajiga cusub ee la dagaalanka khawaarijta
    August 30, 2025
    Xogaha Shidaalka Soomaaliya (WARBIXN)
    August 29, 2025
    La yaab yaysan kugu noqon
    August 27, 2025
    MA DOONEYSAA ABAALMARIN GAAREEYSA ILAA $10 MILYAN OO DOLLAR?
    August 23, 2025
    Nooc cusub oo laga helay hubkii laga furtay Shabaabka (WARBIXIN)
    August 11, 2025
  • Ganacsiga
    GanacsigaShow More
    𝐒𝐡𝐢𝐫𝐰𝐞𝐲𝐧𝐚𝐡𝐚 𝟏𝟏-𝐚𝐚𝐝 𝐞𝐞 𝐈𝐬𝐤𝐚𝐚𝐬𝐡𝐢𝐠𝐚 𝐆𝐚𝐧𝐚𝐜𝐬𝐢𝐠𝐚 𝐒𝐡𝐢𝐢𝐧𝐚𝐡𝐚 𝐢𝐲𝐨 𝐖𝐚𝐝𝐚𝐦𝐚𝐝𝐚 𝐂𝐚𝐫𝐚𝐛𝐭𝐚
    April 29, 2025
    Waa maxay Starlink oo la siiyay ogolaanshaha? (WARBIXIN) 
    April 19, 2025
    𝐒𝐨𝐨𝐦𝐚𝐚𝐥𝐢𝐲𝐚 𝐢𝐲𝐨 𝐌𝐚𝐫𝐞𝐲𝐤𝐚𝐧𝐤𝐚 𝐨𝐨 𝐤𝐚𝐥𝐚 𝐬𝐚𝐱𝐢𝐢𝐱𝐝𝐚𝐲 𝐇𝐞𝐬𝐡𝐢𝐢𝐬 𝐇𝐨𝐫𝐮𝐦𝐚𝐫𝐢𝐧𝐞𝐞𝐝 𝐨𝐨 𝐠𝐚𝐚𝐫𝐚𝐲𝐚 $𝟔𝟖.𝟓 𝐌𝐢𝐥𝐲𝐚𝐧
    October 1, 2024
    Shirkii Beijing: Fursadaha Afrika iyo Fursadaha Soomaaliya
    September 26, 2024
    Soomaaliya oo hirgalinaysa Lambarka mideysan ee aqoonsiga canshuur bixiyaha
    August 7, 2024
  • Ciyaaraha
    CiyaarahaShow More
    Ra’iisul wasaare Xamse oo furay kulan ciyaareedka xidigaha halyeeyada Soomaaliya iyo Afrika.
    May 27, 2025
    Wasiirka duulista hawada oo qaabilay wafdi ka socda Qaramada Midoobay
    May 27, 2025
    Muqdisho oo berri martigelineysa ciyaaryahanno caalami ah
    May 26, 2025
    Muqdisho oo isu diyaarinaysa soo dhoweynta wafdi sare oo ka socda FIFA iyo CAF
    May 20, 2025
    Degmada Heliwaa oo 14 dhibcood kaga badisay degmada Laascaanood
    March 1, 2025
Reading: Naftii hure, Abaal gud muxuu u leeyahay?
Share
Font ResizerAa
Wakaaladda Wararka Qaranka SoomaaliyeedWakaaladda Wararka Qaranka Soomaaliyeed
  • ENGLISH
  • ARABIC
Search
  • Bogga Hore
  • Gudaha
  • Caalamka
  • Maqaallada
  • Ganacsiga
  • Ciyaaraha
Follow US
©2023 || All rights reserved SONNA
Wakaaladda Wararka Qaranka Soomaaliyeed > Blog > Wararka > Gudaha > Naftii hure, Abaal gud muxuu u leeyahay?
GudahaMaqaallada

Naftii hure, Abaal gud muxuu u leeyahay?

By Ruush Abdullahi
Last updated: October 18, 2023
6 Min Read
Share

Hibaad Cali Dasar waa Shahiid iska diiday inuu ku dul noolaado heeryada kooxda Maafiyada khawaariijta ah, islamarkaana iba furay in Argagixisada Khawaarijta ah lala dagaallami karo, welibana laga adkaan karo, waxuu ahaana Shahiid si fudud uga saaray Khawaarijta deegaankii uu ku noolaa, balse ku soo gadaal noqdeen markii uu waayay garab dowladeed iyo mid deegaameed intaba.

Taliyihii aas-aasay Macaawisleyda Soomaalida ayuu ahaa, bixiyayne magaca hadda loo yaqaan Ciidamada Deegaanka ee (Macaawisleyda), islamarkaana rumeeyay ama iftiimiyay in beeluhu ay la dagaallami karaan Khawaarijta ku soo duushay, wuxuuna geeriyooday sanadkii 2018-kii, isaga oo deegaankiisa cadawga ka difaacaya.  Naxariistii janno Alle ha ugu bishaareeyo.

Wey dhacdaa in Qof uu Naftiisa u huro, badbaadinta, Dalkiisa, Koox ama Qof kale oo uu xushmo u hayo, sida Hogaamiye, Waalid, Macallinkiisa, Saaxiibtii/Saaxiibkii  ama Qof kale oo uu jecel yahay.

Waxaase is weeydiin mudan, Ciddii uu naftiisa u huray fal celinta laga fili karayo iyo sida ay u gudato waajibka saaran.

Soomaaliya siyaaba kala duwan ayay u dhacdaa Naf huriddu.

  1. Dagaalkii 77 Ciidamo ayaa isku xiray Bambooyin si ay u jabiyaan Dhufeeysyadii Godeey.
  2. Naf hurid, Waxaa ugu Dambeeyay Marxuum, Axmed Cabdulqaadir Sh. Maxamud iyo Maxamed Cumar Xirsi oo Dagaaladii ugu damberyay ee Galmug si Geesinimo leh, Naftooda ugu huray si ay u badbaadiyaan Madaxdooda iyo Waalidiintood.
  3. Waxaa kale oo Xusid Mudun, Dagaalkii lagu soo qaaday Hotel Maa’idda halkaa oo ay ku sugnaayeen Laba Madaxweyne oo la rabay in la dilo, ayaa labo Gaadiidka qafilan ee Beebehu waxa ay ka soo weerareen Labadda dhinac ee Ex-Baarlamaan, mid dhinaca waqooyi ee xiga Ex- Isbitaal Rabo iyo ex- Koogaar Restaurant. Midna dhinaca koofure ee xiga ex- Dukaanka Zulfiqaar Cali. Labaduba waxa ay ridayeen Rasaas Dalooliso ah si Gaadiidka technikada ah ee ka soo horjeedo ay Matoorka uga gubaan kadibna ay toos u tagaan Hoteelka, Rasaastii lagu ridayay Beebahu wey kari weeyday.

Dhinaca waqooye ee Beebayaasha, waxaa Gaarigii Technikada ahaa ee uu watay ula dhaqaaqay Marxuum, Cali Jubba, Beebihii ayaa u qaatay in uu isku qarxinayo dib ayuuna u cararay, Cali Juba kama istaagin ee  toos ayuu ugu dhuftay. Beebihiihii oo dhaawac ah ayaa u cararay dhinaca Taaladda Dal jirka dahsoon, waxaana Halkaa ku geeriyooday Marxuum Cali Juba oo Baabuurkiisii toos ugu dhuftay Beebihii.

Dhinaca Koofure waxaa isna Baabuurkiisii Technikada ahaa la dhaqaaqay  Xuseen Maxamed Rage oo lagu Naaneyso “Shiino Asgari” . Sidii oo kale Beebihii ayuu ku dhuftay Gaarigiisii, Beebihiina waxa uu u cararay dhinaca Ex- Baarlamaan,waxa uuna ku cararay Wadada aado Bangiga dhexe. Baabuurkii Shiino Asgari waa burburay, Isagiina dhulka ayuu ku dhacay, Meyd ahaan ayaa looga tagay. Mar dambe ayaa la arkay in uu Nuuxnuuxsanayo oo uu nool yahay, waxaa loola cararay Isbitaalka, muddo kadib ayuuna ka soo kabtay Jajabkii iyo dhaawacii, Hadda waa nool yahay welina waxa uu ka tirsan yahay Ciidanka Qaranka.

  1. Bishii July ee Sanadkaan 2023-ka, iyada oo Ciidamo lagu tababarayo Xerada Jaalle Siyaad ayaa waxaa mar kaliya la dareemay Nin isku soo xiray waxyaabaha qarxo, Qof ayaa ku qeyliyay war Ninka qarax ayaa ku xiran. Isla markii Marxuum Axmed Maxamed Macallin Maxmuud oo loo yaqiin “Cag madhige” ayaa isku duubay Ninkii, si uu uga badbaadiyo Saaxiibadii, isla Goobtii ayuuna ku geeriyooday Marxuum Cag madhige.

Ma ahan intaasi Qof oo kaliya ee Dad badan oo xata ay ku jiraan, kuwii ay iska soo hor jeedeen ayaa Naftooda ku waayay ama Halis u galiyay si ay ugu dhintaan aragti ay aaminsan yihiin iyo Badbaadinta Dad agtooda ixtiraam ku leh.

5. “Inkasta oo aan gabar ahay.. Hubkaan guudka saarayaa

Rasaastaan gardaadsanayaa..Guul sida ragaygaan

Goobaha dagaal..Garab joogsanayaa”.

Fadumo Maxamud Ibraahim waxay aheyd Hooyo seddax Caruur ah leh, waxay iyada iyo Xabiibo Maxamed Odowaa la Shahiideen Walaalahoodii raga ahaa ee ku dhintay dagaalkii adkaa ee furinta Bur-ujeed dhowr maalin ka hor ku dhexmaray cadawga khawaarijta Al-Shabaab iyo ciidanka Deegaanka. Faadumo iyo geesiyada kale waxay doorbideen in ay qeyb ka noqdaan xilli taariikheedka ku qormaya xusuusta Qaran ee ay Soomaali iskaga xorayneyso Argagexisada kooxda Shabaab.

Wiilasha iyo Hablaha ku Shahiiday dagaalka waxay daafacayeen diinta, nafta, sharafta, iyo hantida dalkooda, dadkooda iyo deegaankooda intaba, waana ujeedooyinkii ugu waawaynaa ee ay diinta u soo degtay, waxayna u dirireen Janno Aakhiro iyo Jiritaan Xornimo.

Ugu dambeyntii Alle Shahaadada haka aqbalo Faadumo iyo geesiyadii kale ee furinta Bur-ujeed ku shahiiday, iyo kuwii hortood furumaha dagaalka ee kala duwan ku Shahiiday,  Allahana u booga-dhayo inta dhaawaca ah. Aamiin

Haddaba Su’aashu waxa ay tahay, Dadkaasi Doorkoodii waa guteen, ee Qofkii ama Bulshadii ay dartood Naftooda u hureen, maxay ku xasuustaan, Dalacaad Geeridooda kadib, u duceyn, Daryeel Caruurtooda, in Taariikhdooda  Dugsiyada lagu baro Jiilka dambe in lagu magacaabo Goobo lagu xasuusto?.

Share This Article
Facebook Email Copy Link Print

MAQAALLADA

Tartamayaasha Dhahar oo caawa u gudbay wareegga 2-aad ee tartanka

WararkaWargayskaWaxbarashada
March 3, 2025

NISA oo hawlgal ku dishay in ka badan 12 khawaarij ah

Galgaduud(SONNA):-Ciidanka Hay’adda Sirdoonka iyo Nabad Sugidda Qaranka ee NISA oo kaashanaya saaxiibada caalamka, ayaa howlgal…

September 6, 2025

Dowladda FS oo Aw-dheegle Diyaarad kaga soo qaadday dad shacab ah oo ku dhaawacmay Qarax miino Shabaab ay la beegsadeen

Aw-dheegle(SONNA) Ciidanka Xoogga Dalka iyo dadweynaha degmada Aw-dheegle ee gobolka Shabeellaha Hoose oo is garabsanaaya ayaa…

September 7, 2019

Ra’iisalwasaaraha Soomaaliya iyo wafdi uu hogaaminayo oo gaaray Magaalada Baydhabo halkaasoo siwayn loogusoo dhaweeyey

Baydhabo(SONNA) Wafdigan uu hoggaaminayo Ra”iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya mudane Xasan Cali Khayre ayaa goor…

September 8, 2019

WARAR DHEERAD AH

Shir weyne ku saabsan maaraynta hubka oo lagu qabtay Muqdisho

Muqdisho-(SONNA)-Wasiir kuxigeenka Wasaaradda Gaashaandhigga XFS mudane C/fitaax Qaasim ayaa maanta magaalada Muqdisho ka furmay Shirweyne ku saabsan maaraynta hubka, rasaasta…

GudahaWararka
May 7, 2024

Wasiirka Owqaafta iyo arrimaha diinta XFS oo la kulmay Wasiirka Xajka ee dalka Sacuudiga

Makkah-(SONNA)-Wasiirka Owqaafta iyo arrimaha diinta XFS, Mukhtaar Roobow Cali Abuu Mansuur ayaa kulan miro dhal ah la qaatay Wasiirka Xajka…

GudahaWararka
June 11, 2024

Raiisul Wasaare Rooble oo magacaabay guddiga xaqiijinta qoondada haweenka

Muqdisho(SONNA)_Si loo hubiyo matalaadda haweenka ee goleyaasha Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya, ayaa Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Mudane Maxamed Xuseen Rooble waxa…

GudahaWararka
July 25, 2021

Degmada Ceel-dheer oo ka soo kabanaysa dib u dhacyadii ay u geysatay khawaarijta

Ceel-dheer-(SONNA)-Degmada Ceel-dheer ee gobolka Galgaduud ayaa laga dareemayaa dib usoo kabasho dhan walba ah, markii dhowaan laga xoreeyay kooxda khawaarijta…

GudahaWararka
August 7, 2024

Somali National News Agency established in 1964. It is one of the main pillars of the Ministry of Information, Culture, and Tourism.

  • Bogga Hore
  • Gudaha
  • Caalamka
  • Maqaallada
  • Ganacsiga
  • Ciyaaraha
  • SNTV
  • RADIO MOGADISHU
  • WARGEYSKA
  • TOURISM DEPARTMENT

Follow US: 

  • MoICT
  • VILLA SOMALIA
  • OPM SOMALIA

All rights reserved SONNA

©2023