Madaxweynaha JFS, ahna Taliyaha guud ee Ciidamada qalabka sida Mudane Xasan Sheekh Maxamuud oo kormeer ku tagay xerada ciidamada Guutada Cali binu Abii daalib ee degmada Maxaas ayaa ku bogaadiyey guulaha waaweyn ee ay ka soo hoyeen dagaalka Khawaarijta, isaga oo kula dardaarmay in aysan marnaba is-dhigan oo ay isha ku hayaan cadawga, waxa uuna ku ammaanay diyaar garawga ay ugu jiraan sidii ay u soo gabagabeyn lahaayeen Wejiga koowaad ee dagaalka, si loogu gudbo Wejiga 2-aad ee dagaalka lagula jiro Khawaarijta.
Madaxweynaha ayaa tilmaamay bilowgii dagaalka dalkeenna looga xoreyneyno Khawaarijta diyaar garowga sidii la rabay in uusan aheyn islamarkaana dalka ku jiray xaalad abaareed oo ba’an, balse maanta ilaahay mahadiis Soomaaliya waxa ay heysataa Ciidan ka tayo iyo tiro badan markii dagaalka Khwaarijta la bilaabayay , diyaarna u ah inay naftooda u huraan dalkooda iyo dadkooda.
Madaxweynaha JFS, ahna Taliyaha guud ee Ciidamada Qalabka Sida Mudane Xasan Sheekh Maxamuud ayaa sheegay xilliyada dagaalka in la kala barto dadka, gaar ahaan Madaxda, Saraakiisha iyo Askarta.“Runtii dagaal haddii la galo waa la kala bartaa dadka, Madaxdaa la kala bartaa, Saraakiishaa la kala bartaa, Askartaa la kala bartaa, dhammaan dadka waa la bartaa, qof walbana doorka uu qaata maalinta ay adag tahay waa la bartaa, maalinta fiican ee ay nabaddu jirto nin kastaa waa fiican yahay”
Madaxweynaha oo kormeer ku tagay xerada ciidanka XDS, Guutada Cali binu Abii daalib ee degmada Maxaas ayaa ku bogaadiyey guulaha waaweyn ee ay ka soo hooyeen dagaalka Khawaarijta, waxa uuna ku ammaanay diyaar garawga ay ugu jiraan sidii ay u soo gabagabayn-lahaayeen Wejiga koowaad ee dagaalka lagula jiro Khawaarjta, isagoo ka sheekeeyay xilligii ay Ciidanka xoogga oo kaashanaya shacabka Soomaaliyeed dagaalka ka soo billaabeen sanad ka hor ay yareyd saadaasha guulaha la gaaray, iyadoo ay dalka ku sugan tahay AMISOM, wuxuuna intaa raaciyay in xilligaasi ay Ciidamada nabad ilaalinta midowga Afrika aysan ku qanacsanayn dagaalka khawaarijta ka dhanka ah, balse ay iminka ogaadeen in ay dhab ka tahay dowladda ciribtirka Argagixisada.
“Ciidanka xoogga dalka asigoo keligiis ah oo kaashanaya shacabka Soomaaliyeed ayaad dagaalka soo billowdeen sanad ka hor, dad badan ayaa ku qoslaayay oo lahaa meel gaari maayaan, waanay soo noqonayaan. Berigaas AMISOM annaga kumaanan qancin karin inaan nahay dad uu dagaalka dhab ka yahay oo waxay noo arkaayeen dad aanu dhab ka aheyn, laakiin maanta way fahmeen inuu dagaalku dhab naga yahay ama aan wax qabsan karno”
Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud, oo ka hadlaayay safarkiisa Degmada Maxaas ee Gobolka Hiiraan ayaa yiri:- “Waxa aan maanta degmada Maxaas ee Gobolka Hiiraan kula hadlay cutubyo ka tirsan Ciidanka Xooga Dalka Soomaaliyeed ee naftood hurayaasha ah. Markii aan bilaabeynay dagaalka aan dalkeenna ugu xoreyneyno meelaha ay Khawaarijta uga sugan yihiin, hogaankeenu wuu cusbaa, diyaar garowgeena sidii la rabay ma aheyn, dadkeena waxa ay ku jireen xaalad abaareed oo ba’an, balse maanta ilaahay mahadiis weynu ka diyaar garow fiicanahay sidii hore. Waxa aan heysanaa Ciidan ka tayo iyo tiro badan markii aan dagaalka bilaabeynay, diyaarna u ah inay naftooda u huraan dalkooda iyo dadkooda”.
Madaxwyne Xasan Sheikh “Maalin kasta Fariimo Cabsi galin ah ayaa laysoo diraa xalay ayaa ugu dambeyse, waxaa la I leeyahay ha bixin, gaari qarax ah ayaa jira, Diyaarada Helikoptarka waa la qarxinaa iyo wixii la mid ah, Shabaab ima cabsigalinayaan, inuusan I dili karin aan Aaminsanahay, sidoo kale ayaa adinkana la idinku leeyahay, yaan la idin cabdi galin”, haddaba Su’aashu waxay tahay, haddii Madaxweynaha waddanka oo ka cabsan waayey Shabaabka qaraxyadooda iyo furimaha, yuu yahay Askariga ka cabsanaya dagaalka xaqa ah ee lagula jiro Koxda Khawaarijta ah?, jawaabta su’aashaasi adinka ayaa la idinka rabaa.
Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa sheegay in Saraakiil Ciidan Xabsiga loo taxaabay, lana horgeyn doono maxkamadda ciidamada qalabka sida si loogu qaado dabmiyada loo haysto. “Saacaddaas aan idinla hadlaya Niman Saraakiil ah ayaa xir xiran, dambi ay galeenaana loo xiray, qaanuunka milliteriga iyo dishibiliinka waxa uu ka qabo ayaana la marsiinayaa, Maxkamadda milliteriga waxay siiso ayay yeelanayaan”, wuxuuna intaa ku daray in sharciga wuxuu ka qabo marsiin doono saraakiisha la tuhmayo cidii dambi lagu waayahana la sii deyn doono.
Madaxweynaha oo si gaar ah ula dardaarmay Saraakiisha Ciidanka ayaa sheegay in ay Askarta caadiga ah ka dembi culus yihiin, inta badanna ay dhibaatada ka timaaddo amarro qaldan oo uu taliyuhu bixiyay, wuxuuna intaa raaciyay in mas’uuliyad wadareed ay saaran tahay dhammaan Saraakiisha iyo Mas’uuliyiinta kale ee dalka, balse loo kala sarreeyo.
Maxaas Banankeeda Maxaa ka dhacay? .
Ciidamada Geesiyaashada Qaranka ayaa fashiliyay baabur kooxda Khawaarijta ah ee Al-Shabaab ay ka soo buuxiyeen walxaha qarxa, islamarkaana saarnaana Gaari ah kuwa raaxada ah oo ay doonaayen in Drgmada Maxaas ay ku weeraraan ayaa Sirdoonka ciidanka ogaaday xogta gaarigan, kadib waxay ugu hortageen ciidanka bananaka magaalada kadib Maxaa dhacay?
Hal nin oo ka tirsan Al-Shabaab ayaa waday gaariga markii ay Rasaasta ku fureen Ciidanka jooga barta Koontarool ayuu is qarxiyay, halkaasina Ciidanka iyo Dad kaleba waxba kuma gaarin, halka dhaqarqabihii waday gaariga oo kaliya uu ku dhintay, arrintaasi ayay ku timid ayaa la leeyahay, kadib feejignaan iyo fara fudeyd ay muujiyeen Ciidanka Qaranka ayay ku suurtogashay, ciidanka qaran ayaa mar walba u diyaarsan sugida Amniga iyo halis kasto oo ugu imaan karta Khawaarijta, iyadoo Taliyayaasha ciidankaasi oo ku sugnaa goobtaasi ay ku guuleysteen Howlgalkan oo ay wehliyeen Ciidanka intiisa kale, waxaa kaloo jira in Saraakiisha Dowladda ee halkaasi ku sugan iyo kuwa la socda Madaxweynaha ayaa sheegay in qaraxa xogtiisa ay la socdeen gaariga markii la arkayna saban lagu dhuftay sidaasna uu ku qarxay.
Dhinaca kale qoraal uu SONNA soo gaarsiiyay Madaxa Xafiiska Warbaahinta iyo Xidhiidhka Dadwaynaha Wasaaradda Gadiidka iyo Duulista Hawada Mohamed Cabdi Cusman Faradheere ayaa u qornaa sidan:-
Waa sidee xaalka Arga-gixisadu? Kooxda khawaarijta ah oo Hurdo iyo jiif ladi’ waayey, kadib howlkalkii Geesiyaashu ka daba galeen hadba halka ay ku dhuumaalaysanayaan, kooxdu waxa ay Soomaliya ka siii noqonaysaa gabal dhacay.
Hadaba maxaay ku timid inay ladi”wayeen hurdo? Madaxwaynaha Jamhuuriyadda Faderalka Somalia Mudane Dr Xasan shekh Maxamuud oo ay si dhaba uga Go’antahay tir-tirida Kooxadan iyo in meel lagu sheego la waayo Soomaaliya, rabana, Dalkiisa iyo Dadkiisa oo Nabad iyo Barwaaqo ku noolaada Hiigsanaya, isaga oo ay ku garab taagan yihiin Shacabka uu Hogaanka u hayo Iyo Ciidankeenna Qaranka ee Naftoood hurayaasha ah habeen iyo maalinba baacsanaya Khawaarijta ayaa ah midda u diiday dhiigmiiratada hurdo inay ladaan.
Hadaba waxaan maanta joognaa Xili shacabka Soomaaliyeed ay meel iska dhigeen khilaaf, ayna u istaageen garab istaagooda Qarankooda si ay dalkooda ugu nolaadaan nolol middan hadda ka wanaagsan.
