Wakaaladda Wararka Qaranka Soomaaliyeed
EN
Ar
Search
  • Bogga Hore
  • Gudaha
    GudahaShow More
    NISA oo hawlgal ku dishay in ka badan 12 khawaarij ah
    September 6, 2025
    Warbixinta Toddobaadlaha ee Dowladda Federaalka Soomaaliya
    September 5, 2025
    Cumar Cabdulqaadir oo ka mid noqday garsooreyaasha koobka aduunka ee FIFA
    September 5, 2025
    Xoghayaha Guud ee Golaha Mihnadlayaasha Caafimaadka Qaranka oo Shir uga qayb galay Dublin
    September 5, 2025
    Wasiirka Gaashaandhiga XFS oo qado sharaf u sameeyey wakiilka gaarka ah ee Guddoomiyaha Guddiga Midowga Afrika u qaabilsan Soomaaliya
    September 5, 2025
  • Caalamka
    CaalamkaShow More
    Illaa kun ruux oo ku dhintay dhul go’ ay sababeen roobab ka da’ay Sudan
    September 2, 2025
    Dhulgariir geystay khasaarooyin kala duwan oo ka dhacay Afganistan
    September 1, 2025
    Madaxda Ruushka & W/Kuuriya oo todobad kadib ku wajahan Shiinaha
    August 28, 2025
    Drone nooc cusub ah oo Dunida ku soo biiray
    August 16, 2025
    Gobolka Florida oo laga hirgalinaayo xarun 2-aad oo lagu hayo soo galootiga
    August 15, 2025
  • Maqaallada
    MaqaalladaShow More
    Gobolka Banaadir oo qeyb ka noqday abaabulka wajiga cusub ee la dagaalanka khawaarijta
    August 30, 2025
    Xogaha Shidaalka Soomaaliya (WARBIXN)
    August 29, 2025
    La yaab yaysan kugu noqon
    August 27, 2025
    MA DOONEYSAA ABAALMARIN GAAREEYSA ILAA $10 MILYAN OO DOLLAR?
    August 23, 2025
    Nooc cusub oo laga helay hubkii laga furtay Shabaabka (WARBIXIN)
    August 11, 2025
  • Ganacsiga
    GanacsigaShow More
    𝐒𝐡𝐢𝐫𝐰𝐞𝐲𝐧𝐚𝐡𝐚 𝟏𝟏-𝐚𝐚𝐝 𝐞𝐞 𝐈𝐬𝐤𝐚𝐚𝐬𝐡𝐢𝐠𝐚 𝐆𝐚𝐧𝐚𝐜𝐬𝐢𝐠𝐚 𝐒𝐡𝐢𝐢𝐧𝐚𝐡𝐚 𝐢𝐲𝐨 𝐖𝐚𝐝𝐚𝐦𝐚𝐝𝐚 𝐂𝐚𝐫𝐚𝐛𝐭𝐚
    April 29, 2025
    Waa maxay Starlink oo la siiyay ogolaanshaha? (WARBIXIN) 
    April 19, 2025
    𝐒𝐨𝐨𝐦𝐚𝐚𝐥𝐢𝐲𝐚 𝐢𝐲𝐨 𝐌𝐚𝐫𝐞𝐲𝐤𝐚𝐧𝐤𝐚 𝐨𝐨 𝐤𝐚𝐥𝐚 𝐬𝐚𝐱𝐢𝐢𝐱𝐝𝐚𝐲 𝐇𝐞𝐬𝐡𝐢𝐢𝐬 𝐇𝐨𝐫𝐮𝐦𝐚𝐫𝐢𝐧𝐞𝐞𝐝 𝐨𝐨 𝐠𝐚𝐚𝐫𝐚𝐲𝐚 $𝟔𝟖.𝟓 𝐌𝐢𝐥𝐲𝐚𝐧
    October 1, 2024
    Shirkii Beijing: Fursadaha Afrika iyo Fursadaha Soomaaliya
    September 26, 2024
    Soomaaliya oo hirgalinaysa Lambarka mideysan ee aqoonsiga canshuur bixiyaha
    August 7, 2024
  • Ciyaaraha
    CiyaarahaShow More
    Ra’iisul wasaare Xamse oo furay kulan ciyaareedka xidigaha halyeeyada Soomaaliya iyo Afrika.
    May 27, 2025
    Wasiirka duulista hawada oo qaabilay wafdi ka socda Qaramada Midoobay
    May 27, 2025
    Muqdisho oo berri martigelineysa ciyaaryahanno caalami ah
    May 26, 2025
    Muqdisho oo isu diyaarinaysa soo dhoweynta wafdi sare oo ka socda FIFA iyo CAF
    May 20, 2025
    Degmada Heliwaa oo 14 dhibcood kaga badisay degmada Laascaanood
    March 1, 2025
Reading: ‘Itoobiya meeshay wax ku waddo ma aha waddo tagto meel nabad ah’ (WARBIXIN)
Share
Font ResizerAa
Wakaaladda Wararka Qaranka SoomaaliyeedWakaaladda Wararka Qaranka Soomaaliyeed
  • ENGLISH
  • ARABIC
Search
  • Bogga Hore
  • Gudaha
  • Caalamka
  • Maqaallada
  • Ganacsiga
  • Ciyaaraha
Follow US
©2023 || All rights reserved SONNA
Wakaaladda Wararka Qaranka Soomaaliyeed > Blog > Wararka > Gudaha > ‘Itoobiya meeshay wax ku waddo ma aha waddo tagto meel nabad ah’ (WARBIXIN)
GudahaMaqaallada

‘Itoobiya meeshay wax ku waddo ma aha waddo tagto meel nabad ah’ (WARBIXIN)

By Ruush Abdullahi
Last updated: July 8, 2024
7 Min Read
Share

Soomaaliya iyo Itoobiya ayaa waayahaan waxaa dhex yaallay xurguf ka dhex dhalatay kadib markii Itoobiya iyo Maamulka Soomaaliland ay bishii Janaayo Kowdeedii ee sanadkan ay isla gaareen wax loogu yeereen Is-af-garad lagu bixinayo dhul-badeed 20km ah, taasi ayaa ka dhigtay in cirka isku shareertay, waxaana la isku dayay dhowr mar in arrinta la qaboojiyo, balse waa suurtogali weysay, waxaana ugu dambeeyay kii lagu qabtay Magaalada Ankara ee dalka Turkiye, kaasi oo ay gar-wadeen ka aheyd Dowladda aannu Walaalaha nahay ee Turkiye.

“Anigoo cuskanayo Qaraarkii Barlamaanka Fedraalka Soomaaliyaee ilaalinta gobanimada, midnimada iyo wadajirka dalka, waxaan aniga, xukuumadda iyo ummadda Soomaaliyeed oo dhan Gole kasta iyo goob kasta u tagnay, si aan u muujinno mowqifkeenna cad ee ku aadan qaddiyaddeenna”, ayuu yiri:- Madaxweyne Xasan Shiikh Maxamuud mar uu Khudbadda dhinacyo badan taabanayay ka jeedinayay furitaanka Kalfadhiga 5-aad ee Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya.

“Dowladda Etoobiya iyadaa caalamka wareegeysa iyadoo ka carareysaa qaladkii ay ka gashay diblomaasiyadda iyo xeerarka caalamka ee dunida ilbaxa ah ku dhaqanto. Shalay iyadaa jabisay daris wanaaggii iyo ku dhaqanka qaanuunka caalamka, maantana iyadaa wali diidan. Itoobiya waligeed inta si darisnimo ah noogu timid marna nagalama hadlin arrimaha maanta taagan. Nasiib darro iyadaa wareegaaleysaneysa meel kasta oo leh ha nala heshiisiiyo Soomaaliya. Soomaaliya ma aha midda xadgudubtay ama diidan heshiis. Xaalka dowladda Etoobiya waa HASHA IYADAA CUNEYSA OO CABAADEYSA” ayuu si kulul u sheegay Xildhibaanaddi goobta fadhiyay.

Hadalkaan Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Dr: Xasan Shiikh waxa uu ku soo aadaya hadallo uu dhawaan Raiisul-wasaaraha Itoobiya uu u jeediyay Baarlamaanka Dalkaasi, isagoo sheegay in dowladdiisu aysan su’aal galinaynin midnimada Soomaaliya, isaga oo caddeeyay in aysan diyaar u aheyn kala-qeybinta dalka Soomaaliya. Abiy Ahmed ayaa heshiiskii badda ee uu Somaliland la galay ku macneeyay mid salka ku haaya codsi ay ku doonayaan in si sharci ah loogu ogolaado gaaritaanka badda.

Sida laga soo xigtay Warbaahinta Addis Standard oo soo tarjuntay khudbadda Abiy ayaa waxaa uu yiri “codsigan [gaarista badda] waxa aan u gudbinay dhammaan dalalka deriska nala ah, mana helin wax jawaab ah. Waan tuugtannay waana dalbanay. Taas macnaheeda ma ahan in aan shaki gelinayno midnimada Soomaaliya”. Hadalkaasi ayaa u eg mid aad uga luuqad duwan kuwii hore looga bartay Abiy iyo mas’uuliyiinta kale ee Itoobiya oo hore u sheegay in ay aqoonsan doonaan Somaliland, wuxuuna sii raaciyay “Soomaaliya yaysan kharash badan iyo waqti badan uga bixin safarrada badan ee ay nooga dacweynayaan Caalamka”.

Abey Axmed xog badan ayuu bixiyay, sidaasi awgeed dadka falanqeeya arrimaha siyaasadda ayaa ka aaminsan qoobadaan:-

1- Wuxuu qiray in damaciisa dhul boobka ah uu u soo bandhigay Dawladda Soomaaliya kana diiday ka dibna uu aaday Soomaliland, taasi oo muujinaysa in MOU-ga beenta ah oo fahamsanaa in uusan xalaal aheyn, dawladdii sharcigaas laheydna ka diiday.

2- Wuxuu sheegay oo uu muujiyay in fahamsan yahay in aysan meel maraynin Riyadiisu, Dowladda Soomaliya haddii aanay aqbalin, taasi oo ah wax aan dhici karin.

3- kadib waji gabaxa uu kala kulmay damaciisa kala goynta Soomaaliya, wuxuuna af-gobaadsi ahaan u muujiyay in uusan duullaan ku ahayn Midnimada Soomaaliya, si uu indhaha caalamka iyo Shacabka Soomaaliyeed isaga leexiyo.

4- Wuxuu mujiyay sida ay u dhibtay in Dowladda Soomaaliya uga adkaatay faagaarayaasha Caalamka isaga oo ku calaacalay annaga nala hadla hanna dacwayninee.

5- Abeey wuxuu kaloo sheegay in dhammaan Dowladaha Dariska la ah ay diideen damaciisa, taasi oo muujinysa heerka go’doonka ah ee uu ku jiro

Haddaba falanqeeyayaashu ayaa xusay in Fahamka saxda ah ee hadalkiisu uu khuseeyay.

1- Maamulka Muuse biixi oo uu caddeeyay in aanay jirin beentii ay Shacabka Waqooyi u sheegeen ee aheyd waa nala aqoonsanayaa.

2- Wuxuu markale beeniyay dicaayaddii Muuse ee aheyd Soomaliya iyadaa rabta in ay heshiiska saxiixdo, isaga oo caddeeyay Abeey in Dowladda Soomaaliya diiday codsigiisa ka dibna uu ku xumayn ahaan uga galay Is-af-garad beenaadka MOU-ga.

3- Micnaha kale ee hadalkiisu wuxuu ahaa in uu ku qanacsan yahay in uusan xoog ku qaadan Karin, Muusana siin karin Dhul iyo Bad Soomaaliyeed.

Madaxweynaha Soomaaliya Dr: Xasan Shiikh Maxamuud oo ka hadlaayay hadallada Ra’iisul-wasaaraha Itoobiya Abiy Ahmed ayaa yiri:- “Soomaaliya waxay diyaar u tahay heshiis, nabad iyo deris wanaag. Laakin sida dowladda Itoobiya wax ku waddo ma aha waddo tagto meel nabad ah. Waxaan rabaa inaan caddeeyo wax Cadaawad ah uma qabno Shacabka Etoobiya. Waxaana la jecelnahahy nabad, deggenaansho iyo inay ka gudbaan caqabadaha heysta maanta”.

“Toddobaadkii la soo dhaafay walalaheen Turkida ayaa noogu yeeray inaan aqbalno Gogol ay Itoobiya codsatay. Nasiib darro Itoobiya mowqifkeedii waxba iska badalin. Waana middaas sababta keentay in gogosha la madlo, annagoo aanan kulmin. Annagu ma madlin gogosha ee Itoobiya ayaa sidaas codsatay. Waxay horay u codsatay in dib loo dhigo gogol billaw ahayd oo Nairobi ka furantay dibna uguma soo noqon. Waxaan rajeyneynaa tanne in aaney sidii tii hore oo kale ka baxin ballanta aan la soo galnay walaalaheen TURKIYE”, ayuu sii raaciyay hadalkiisa.

“Itoobiya iyadaa wareegeysa meel kasta oo leh ha nala heshiisiiyo Soomaaliya. iyadoo ka carareysaa qaladkii ay ka gashay diblomaasiyadda iyo xeerarka caalamka ee dunida ilbaxa ah ku dhaqanto. Shalay iyadaa jabisay daris wanaaggii iyo ku dhaqanka qaanuunka caalamka, maantana iyadaa wali diidan”, sidaadi waxaa yiri Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud.

Madaxweyne Xasan Shiikh oo la hadlaayay Shacabka iyo Maamulka gobolda Waqooyi ee Soomaaliya “Waxaan sidoo kale baaqeyga mar kale u dirayaa walaalaha Soomaaliyeed ee Gobollada Waqooyi, inay walaaltinimada, xilkasnimada iyo taariikhda kaashadaan, una noqdaan jidkii aan isla jeexnay laba maalmood ka hor, saxiixa is afgarad ku sheegga lala saxiixday Itoobiya. Jidkaasi waa kii walaaltinimada iyo garawshiyaha oo wali inoo furan, aanna aaminsan nahay inuu badbaado u yahay jiritaankeenna Ummadnimo, iyo soo celinta karaamadeenna iyo sharafteenna. Haddii aan wadajireyno iyo haddii kala tageyno waa howl u gaar ah oo khuseysa dadka Soomaaliyeed oo kaliya”.

By. C/lahi Ruush

Share This Article
Facebook Email Copy Link Print

MAQAALLADA

Tartamayaasha Dhahar oo caawa u gudbay wareegga 2-aad ee tartanka

WararkaWargayskaWaxbarashada
March 3, 2025

NISA oo hawlgal ku dishay in ka badan 12 khawaarij ah

Galgaduud(SONNA):-Ciidanka Hay’adda Sirdoonka iyo Nabad Sugidda Qaranka ee NISA oo kaashanaya saaxiibada caalamka, ayaa howlgal…

September 6, 2025

Dowladda FS oo Aw-dheegle Diyaarad kaga soo qaadday dad shacab ah oo ku dhaawacmay Qarax miino Shabaab ay la beegsadeen

Aw-dheegle(SONNA) Ciidanka Xoogga Dalka iyo dadweynaha degmada Aw-dheegle ee gobolka Shabeellaha Hoose oo is garabsanaaya ayaa…

September 7, 2019

Ra’iisalwasaaraha Soomaaliya iyo wafdi uu hogaaminayo oo gaaray Magaalada Baydhabo halkaasoo siwayn loogusoo dhaweeyey

Baydhabo(SONNA) Wafdigan uu hoggaaminayo Ra”iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya mudane Xasan Cali Khayre ayaa goor…

September 8, 2019

WARAR DHEERAD AH

Soomaaliya oo ku guuleystay koobka Shataranjiga Shaqsiyaadka qaaradda Afrika ee qeybta (U2000)

Muqdisho (SONNA): Madaxda iyo ciyaartoyda xiriirka Soomaaliyeed ee Shataranjiga iyo qaar kamida bahda ciyaaraha ayaa garoonka caalamiga ah ee Aadan…

DhaqankaGudahaWararka
July 30, 2024

waxqabadkii ballaarnaa ee u qabsoomey labadii sano ee lasoo dhaafey.

Muqdisho(SONNA):-Wasaaradda Caafimaadka iyo daryeelka bulshada Xukuumadda Federaalka Soomaaliya oo qeyb ka ah Bandhigga waxqabadka Xukuumadda Dan-Qaran ayaa soo bandhigtey waxqabadkii…

GudahaWararka
August 25, 2024

Wasiirka Xanaanada Xoolaha XFS oo kulan la qaatay Wafdi ka Socday Hay’adda Cuntada iyo Beeraha ee Qaramada Midoobay

Muqdisho(SONNA):-Wasiirka Xanaanada Xoolaha, Dhirta iyo Daaqa XFS oo kulan la qaatay Wafdi ka Socday Hay'adda Cuntada iyo Beeraha ee Qaramada…

GudahaWararka
March 4, 2024

Wafdi ay hoggaamineyso Wasiirka Haweenka XFS oo gaaray Baydhabo

Muqdisho(SONNA):-Wafdi heer federaal ah oo ay hoggaamineyso wasiirka wasaaradda Haweenka iyo Arrimaha qoyska Marwo, Khadiijo Maxamed Diiye ayaa maanta gaarey…

GudahaWararka
December 19, 2022

Somali National News Agency established in 1964. It is one of the main pillars of the Ministry of Information, Culture, and Tourism.

  • Bogga Hore
  • Gudaha
  • Caalamka
  • Maqaallada
  • Ganacsiga
  • Ciyaaraha
  • SNTV
  • RADIO MOGADISHU
  • WARGEYSKA
  • TOURISM DEPARTMENT

Follow US: 

  • MoICT
  • VILLA SOMALIA
  • OPM SOMALIA

All rights reserved SONNA

©2023