Jimcihii la soo dhaafay ayaa waxaa dhacady dhacdo xanuun badan, iyadoo inta la xaqiijiyay 27 qof ay ku dhinteen qarax weyn, kaasi oo ka dhacay deegaanka Muraale, oo ku yaala inta u dhaxeyso Degmada Qoryooley iyo deegaanka Janaale ee Gobolka Shabellaha Hoose, Dadka ku dhintay qaraxaasi oo u badan kuwo isu qoys ahaa ayaa isugu jira carruur iyo dad waaweyn, Carruurta ay dhalleen mid ka mida qoysaska deegaanka ayaa la sheegay in Aaladda qaraxda ay ka soo heleen dhulka miyiga, markii dambena ay dhanka gurigooda u soo qaadeen.
Cabdiraxmaan Yuusuf Cabdinuur (Alcadaala), Gudoomiyaha deegaanka Janaale oo Muraale ay hoostagto ayaa tirada dadka qaraxaasi ku dhintay ku sheegay 27 qof, halka tobanaan kalena ay ku dhaawacantay. 15 ka mid ah dadka dhaawacmay ayuu sheegay in la kala geeyay Degmada Qoryooley iyo deegaanka Shalambood, tiro kale oo dhaawacyo fudud qabana ay ku harayn deegaankaasi.
Inta badan haraadiga walxaha qarxa ayaa dhibaato ku haya dadka ku dhaqan goobaha ka baxsan magaalooyinka waaweyn, waxaana Dhacdadan ka dhacday Muraale ayaa noqoneyso, tii ugu dhimashada badneyd abid ee dalka laga soo wariyo, tan iyo markii ay burburtay Dowladdii Dhexe ee Militariga aheyd ee Soomaaliya.
โDhacdaaan waxay ka dhacday meel u dhaxeysa Degmada Qoryooleey iyo Degaanka Jannaale waxaa la yiraa Tuuladaasi Muraale, waxayna aheyd maalin Jimca ah subaxii abaarihii 9:30, Carrurtuna waa ay cayaarayeen, marka sidaasi ayuu ku dhacay Qaraxaasi, waana Deegaan ay ka taliyaan Kooxda Al-shabaab, waxaana la sheegay in meesha ay waxyaabaha qarxa ku sameystaanโ, sidaa waxaa yiri Odey kale oo kaย soo jeeda Deegaanka.
Mar uu ka hadlaayay Xaaladda Waalidiintii dhashay Carruurtaasi ayuu yiri :-โ Hooyo kaligeed waxaa ugu jirtay 4 Carruur ah oo ay dhashay, marka lama soo koobi karo murugada meesha ka jirtaโ , waxayna uga digeen inay iska ilaaliyaan shacabka Soomaaliyeed khatarta ay leeyihiin haraaga Hubka aan qarxin, islamarkaana lagu baarujiyo waxyeeladooda.
Dhinaca kale Xafiiska Qaramada Midoobay ee Soomaaliya ayaa sheegay in haraadiga qaraxyada iyo miinooyinka ka dhashay colaadaha Soomaaliya ay wali saameyn xun ku hayaan badbaadada iyo amniga dadka Soomaaliyeed,ย โHaraadiga qaraxyada iyo miinooyinka ka dhashay colaadaha Soomaaliya ka socday sannado badan ayaa wali saameyn xun ku haya badbaadada iyo amniga dadka Soomaaliyeed, waxayna carqaladaynayaan dadaallada horumarineed,โ ayuu yiri Ergeyga War-saxaafadeedka ay soo saartay Qaramada Midoobay.
Qaramada Midoobay ย ayaa sheegay inay ka goโan tahay in ay kala shaqeeyaan maamulada Soomaaliya iyo la-hawlgalayaashooda miino saarista, taasoo uu sheegay inay sahlayso dhismaha nabadda, biniโaadantinimada, iyo dadaallada horumarinta dhaqan-dhaqaale ee bulshada Soomaaliya, sannadkii 2020, 501 qof oo rayid ah ayaa u geeriyooday waxyeelo ka oo gaartay walxaha qarxa iyo dagaalada. Sannadkii 2021-kii, tirada dhaawacyada ayaa korortay oo gaartay 669 dhaawac ah, sida uu sheegay xafiiska Qaramada Midoobay ee Soomaaliya, balse haddi lagu diro dhacdadii xanuunka badneyd ee ka dhacday Muraale oo ka tirsan Gobolka Shabeelada hoose waxay ka dhigeysaa 528 ruux ayaa ku dhintay.
Magaalooyinka Dhabad iyo Galdogob oo ka kala tirsan gobolada Mudug iyo Galgaduud, ayaa kamid ah magaalooyinka ay sida xun u sameeyeen haraadiga Qaraxyada, waxaana dadka halkaas ku nool ay cabsi darteed uga qaxeen guryahooda iyo beerahoodii, waxayna Hayโadda miino barista Qaramada Midoobay UNMAS, ay sheegtay inay Soomaaliya ka caawisay sidii loo dhimi lahaa khatarta ka imanaysa walxaha qarxa, sida, gantaalada, rasaasta iyo bambooyinka gacanta.
Qaramada Midoobay waxay sheegtay inay si dhow ula shaqeyso khubarada ku taqasusay wax ka qabashada miino saaristaย ee heer qaran iyo heer caalami, si ay uga jawaabaan khataraha soo wajaha bulshooyinka, iyadoo kor loo qaadayo awoodda ay Soomaalidu u leedahay hoggaaminta iyo isku dubaridka jawaabaha wax ka qabashada miinada.
Warbixin kale ayaa sheegaysa in Khubarada ku takhasustay Miinooyinka ayaa ka hadashay Khatarta iyo halista ay leedahay Hubka aan Qarxin, waxayna xustay in ay jira khataro kala duwan oo ay keenayaan walxaha qarxa (UXO), laga bilaabo qaraxyo shil ah iyo dhaawac halis ah ilaa saameyno ballaaran deegaannno oo si ba’an u gaaraan, haddi ay tahay waxyaabaha laga dhaxlay dagaalada aduunka ka dhaca ama ku celcelinta bambooyinka tababarka milatariga, qaraxyada aan qarxin waa in had iyo jeer loo tixgeliyaa khatar oo ay la tacaalaan khubarada la tacaasha arrimaha Miinooyinka iyo hubka aan qarxin ee looga tago Deegaannada.
Haddaba waxaa talo ahaan loo soo jeedinayaa arrimahaan โ-Aqoonso – marka laga yaabo inaad la kulanto rasaas iyo in rasaastu ay khatar tahay.
– Dib-u-noqosho โ ha u dhawaan, ha taaban, ha dhaqdhaqaaaqin, ha qasin, laakiin si taxadar leh uga tag aagga, adigoo ku noqonaya meeshii aad ka timid.
– Ka warbixin โ gaarsii waxii aad aragtay masuulka Deegaanka aad joogto ama wac Taleefanka wicitaanka gaaban ee 991 oo kala tali booliiska waxaad aragtay iyo meesha aad ku aragtayโ, sidaasi waxaa Wakaaladda Wararka Soomaaliyeed ee SONNA la wadaagay ย Sarkaal ka tirsan Ciidanka ka hortagga waxyaabaha qarxa ee Ciidanka Booliska Soomaaliyeed (SPF) Cabdi Khaliif Maxamed.
